Page 54 - Sinerji s11
P. 54
köşe yazısı / Zeynep Handan Özcebe
Anayasa Mahkemesi’nin
iptal kararı, eski yöneticileri
sorumluktan kurtarıyor mu?
Zeynep Handan Özcebe 3 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’ de yayınlanan “Kanun koyucu, amme alacağını güvenceye al-
Avukat 19.03.2015 tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı ile mak bakımından sorumluluğun yaygınlaştırılması
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hak- yoluna gidebileceği gibi, müteselsil sorumluluk da
kında Kanunun, “kanuni temsilcilerin sorumlulu- öngörebilir. Ancak amme alacağının doğduğu veya
ğu”nu düzenleyen mükerrer 35’inci maddesinin ödenmesi gerektiği zamanlarda kanuni temsilcilerin
beş ve altıncı fıkraları iptal edildi. farklı kişiler olabileceği gerçeği göz önüne alındığın-
da, kural ile getirilen düzenleme vergi ve diğer mali
Anılan 35’inci madde, tüzel kişilerle küçüklerin ve ödev ve sorumluluklarını zamanında ve eksiksiz
kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olarak yerine getiren kanuni temsilcilerin, sonradan
olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen kendilerinin görevde olmadığı ve müdahale şans-
veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edile- larının bulunmadığı bir dönemde gerçekleşen bir
meyeceği anlaşılan amme alacaklarının, kanuni eylemden müteselsilen sorumlu tutulmaları sonu-
temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü cunu doğurmaktadır. Adalet ve hakkaniyet ilkeleri
idare edenlerin şahsi mal varlıklarından tahsil edi- karşısında, bireyin bu şekilde belirsiz ve güvencesiz
leceğini düzenliyor. bir biçimde kendi kusurundan kaynaklanmayan bir
nedenle başkalarının eylem veya ihmali sonucu olu-
Bu maddeye 2008 yılında aşağıdaki fıkralar eklen-
mişti: şacak sorumluluğa ortak olması adalet ve hakka-
niyetle bağdaşmaz. Dolayısıyla, itiraz konusu kural
“Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerek- hukuk devleti ilkesine aykırıdır.”
tiği zamanlarda kanuni temsilci veya teşekkülü
idare edenlerin farklı şahıslar olmaları halinde, bu İptal gerekçesi böyle olunca da iptal kararı “Ana-
şahıslar amme alacağının ödenmesinden müte- yasa Mahkemesi kanuni temsilcilerin geçmişe yö-
selsilen sorumlu tutulur. nelik sorumluluğunu iptal etti” olarak yorumlandı.
Hemen belirtelim ki Anayasa Mahkemesi’nin
Kanuni temsilcilerin sorumluluklarına dair 213
sayılı Vergi Usul Kanunu’nda yer alan hükümler, bu iptal kararı, kanuni temsilcilerin geriye yö-
bu maddede düzenlenen sorumluluğu ortadan nelik sorumluluklarını ortadan kaldırmıyor,
kaldırmaz.” sadece “kusurlu” olmadıkları hallerde sorum-
lu tutulmalarını engelliyor. Kanuni temsilcilik
Bu durum da kanuni temsilcilerin (Limited şirket- görevinden ayrılmış olsa dahi, amme alacağının
ler de müdürlerin, anonim şirketler de ise yöne- ödenmemiş olmasında kusuru olan kanuni tem-
tim kurulunun ) vergi borçlarından şahsi mal var- silcilerin VUK’nun 10’uncu maddesi kapsamında
lığı ile sorumlu olmalarına yol açmaktaydı. Ayrıca, sorumluluğu devam edecektir.
kanuni temsilciler bu sıfatlarını devretseler dahi
borçtan sorumlu tutuluyorlardı ki bu durum pek
çok haksız uygulamaya sebebiyet veriyordu.
Anayasa Mahkemesi, 19.03.2015 tarihinde oy
çokluğu ile bu iki fıkranın iptaline karar verdi.
Anayasa Mahkemesi kararında anılan fıkraların ip-
tal gerekçesi olarak yer alan bölüm şöyle:
52 BOSİAD SİNERJİ / Mart - Nisan 2015
