Page 60 - Sinerji s18

köşe yazısı / Zeynep Handan Özcebe

Çalışanın işverene karşı

rekabet yasağı

Zeynep Handan Özcebe Çalışanlar, daha iyi çalışma şartları ya da daha fazla masını veya bu konuda ayrı bir sözleşme (rekabet
Avukat ücret alabilmek gibi haklı sebeplerle şirket deği- yasağı sözleşmesi) yapılmasını kararlaştırabilirler.
şikliği yapabilmektedir ya da kendine yine aynı İş akdi sona erikten sonra işçinin işverenle reka-
sektörde bir iş kurabilmektedir. Anayasamızın bet etmeme borcu, ancak böyle bir yükümlülük
48’inci maddesi de “ÇALIŞMA VE SÖZLEŞME HÜR- sözleşmeyle kararlaştırıldığı takdirde söz konusu
RİYETİ “ni belirlemiş olup; olabilecektir.

Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme İş Kanunu’nda rekabet yasağı sözleşmesine ilişin
hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kur- bir düzenleme olmaması sebebiyle, Rekabet Ya-
mak serbesttir. sağı sözleşmesine 6098 sayılı BK m. 444-447 hü-
kümleri uygulanır.
Şeklinde kişilerin çalışma özgürlüğünü Anayasal
bir hak olarak belirlemiştir. B.K. 444. maddesi, işçi-işveren arasındaki rekabet
yasağı sözleşmesinin geçerlilik şartını yazılı şekle
Ancak çalışanın, çalıştığı şirketten ayrılması, iş söz- tabi tutmuştur. Bunun aksi bir durumda işçi ve
leşmesini sona erdirmesi halinde, özellikle rakip işveren arasında bir rekabet yasağı sözleşmesinin
bir firmaya geçmişse eski işyerine ait özel bilgileri mevcut olduğunu söylemek mümkün olmaya-
kullanması ya da eski işyerinin müşterileriyle yeni caktır.
işyeri için iletişime geçmesi işverene ciddi anlam-
da bir pazar kaybı yaratıp zarar etmesine sebep BK m. 444/1 e göre, “Fiil ehliyetine sahip olan işçi,
olabilmektedir. Kendisi iş kurup yine kendi adına işverene karşı sözleşmenin sona ermesinden
bu müşterilerle iletişime geçmesi halinde de aynı sonra herhangi bir biçimde onunla rekabet et-
durum söz konusudur. mekten, özellikle kendi hesabına rakip bir işletme
açmaktan, başka bir rakip işletmede çalışmaktan
Rekabet etmeme yasağı çoğu zaman sadakat veya bunların dışında, rakip işletmeyle başka tür-
kavramıyla karıştırılmaktadır. Sadakat kavramı, İş
den bir menfaat ilişkisine girişmekten kaçınmayı
Kanunu’nun 25/II. maddesinde yer alan ahlâk ve
yazılı olarak üstlenebilir.” Anlaşılacağı üzere, reka-
iyi niyet kurallarına uymayan durumlardır. İş Ka-
bet yasağı sözleşmesinin konusu, işçinin iş sözleş-
nunu’nun bu maddesi, sadece işçinin işyerinde
mesi sona erdikten sonra kendi adına işvereni ile
çalışması devam ederken geçerli olmaktadır. An-
rekabet edecek bir iş yapmaması, rakip bir kuruş-
cak iş sözleşmesi sona erdiğinde, işçinin işverene
ta çalışmaması, rakip bir kuruluşa ortak olmaması
karşı sadakat sorumluluğu da bitmektedir. Bu
ve ortaklıktan başka bir sıfatla dahi rakip bir kuru-
durumda ancak Rekabet Yasağı sözleşmesi im-
luşla ilgisinin olmamasıdır.
zalanmışsa, sözleşme bitse dahi işçinin sorumlu-
luğu sözleşmedeki şartlar doğrultusunda devam Bu nedenle özellikle farklı teknoloji, tasarım, ge-
edecektir. niş nitelikli AR-GE çalışmaları yapan firmalar başta
olmak üzere, firmaların gerekli gördükleri konum-
Bu nedenle, taraflar iş ilişkisi devam ederken da ki çalışanlarıyla ayrıca Rekabet Etmeme Yasağı
sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet sözleşmesi yapmaları son derece faydalı olacaktır.
etmeyeceğine ilişkin bir hükmün iş akdine konul-

58 BOSİAD SİNERJİ / Temmuz - Ağustos 2016