Page 62 - Sinerji s18
P. 62

köşe yazısı / Esin Göksu Şeker




                                                 Yrd. Doç. Dr. Esin Göksu Şeker
                                                 İstanbul Okan Üniversitesi
                                                 Beslenme ve Diyet Uzmanı
                                                 esin.seker@gmail.com




                                                Depresyon ve


                                                beslenme ilişkisi (2)





            Depresyon - probiyotik ilişkisi     aspartam kullanılması triptofanın (dolayısıyla   bozukluklar meydana gelir.
            Kefir, hafif bir sinir yatıştırıcı ve depresyon azaltı-  serotoninin) beyin hücresine geçişini azaltarak   •   Öğünlerde ceviz, fındık, badem, kuru incir,
            cıdır. Ayrıca hafif bir gevşeme ve uyku hali verir.   depresyona yol açabilir.  koyu yeşil yapraklı sebzeler ve tam tahıllı
            Kefirin depresyonu azaltıcı etkisi triptofan, mag-  Depresyona karşı beslenme önerileri  ürünlere yer verin. Bu besinlerin içeriğinde
            nezyum ve kalsiyum içeriğinin yüksek olmasına                               yer alan magnezyum vücudunuzun enerji
            bağlanmaktadır. Benzer özellikler yoğurtta da   •   Beslenmede triptofan ve C vitamini açı-  depolamasını ve kendinizi zinde hissetme-
            mevcuttur.                              sından zengin portakal, limon, mandalina   nizi sağlar.
                                                    tüketimini artırın.
            D vitamini - depresyon ilişkisi                                          •   Çay, kahve, kafein içeren içecekler ve asitli
            Güneşe maruz kalma derecesi ile serotonin   •   Ara öğünlerde ve gece yatmadan önce   bazı içeceklerden uzak durun. Bunların
            düzeyleri arasında pozitif bir ilişki saptanmıştır.   papatya ve rezene çayı için. Çayınıza bal   yerine ballı ılık süt, kakaolu süt, papatya çayı
            D vitamini tedavisi alan hastalarda depresyon   ekleyin. Bu çay, serotonin düzeyini artırıp,   gibi seçenekleri tercih edin.
            hızla düzelmektedir. Türkiye’de başta kadınlar ve   oreksin düzeyini azaltarak gevşemenize ve
            çocuklar olmak üzere D vitamini yetersizliği çok   rahat uyumanıza yardımcı olabilir.  •   Kış aylarında yulaf unlu besinleri tercih et-
            yaygındır.                          •   Karbonhidrat miktarı çok düşük diyetleri   meyin. Yulaf ununda melatonin vardır. Kışın
            Depresyon - tiroid yetersizliği ilişkisi   uzun süre yapmayın. Bilinçsizce yapılan bu   melatonin miktarınız zaten yükseldiğinden
                                                                                        diyetle de artırmayın. Ancak uykusuzluk so-
            Depresyon, tiroid yetersizliğinin ayrılmaz bir   diyetler depresyona altyapı oluşturabilir.  rununuz varsa yulaf ununu tüketebilirsiniz.
            parçasıdır. Erişkin nüfusun yüzde 5-10 kadarında   •   Tam buğday ve bol tahıl ürünleri tercih
            gizli tiroid düşüklüğü (hipotiroidi) mevcuttur.   edin. Kepekli ekmek, tam buğday ekmeği,   •   Çorbalarınıza veya yoğurdunuza 1 yemek
            Hipotiroidik kişilerin beyinleri yeteri kadar oksijen   bol tahıllı ekmeği öğünlerde çeşitli zaman-  kaşığı keten tohumu katın. Keten tohumu
            kullanamazlar, sonuçta depresyon olur.                                      cevizle eşdeğer omega-3 içerir.
                                                    larda dönüşümlü olarak tüketin.
            Kahve - depresyon ilişkisi          •   Haftada 2-3 kez balık tüketin. Böylece sero-  •   Süt ve süt ürünlerini menünüzde mutlaka
            Kahve tiryakilerinde, tiryaki olmayanlara göre   tonin miktarını artıran omega-3 alımını da   bulundurun. Bu besinlerdeki kalsiyum ve
            daha fazla depresyon görülmektedir. Burada   artırmış olursunuz. Eğer balık tüketmiyorsa-  B vitamininin depresyon üzerinde azaltıcı
            depresyonun ne kadarının kahvenin içindeki   nız omega-3 takviyesi alabilirsiniz.  etkisi vardır. Yoğurt, probiyotikler yönün-
            şekere, bizzat kahveye bağlı olduğu bilinme-                                       den de önem taşır.
            mektedir.  Başka bilinmeyen bir şey de depres-  •   Ara öğünlerde magnez-            •  Gün aşırı veya haftada 3-4
            yonluların kahveye bağlı mı deprese oldukları ya   yumdan zengin meyveler               kez mutlaka yumurta
            da deprese oldukları için mi, yani morallerini   tüketin, bu kasların da                    tüketin. Yumurtanızın
            yükseltmek için mi kahve içtikleridir. En iyisi bir   gevşemesine yardımcı                     tam pişmiş ol-
            hafta kadar kahve ve/veya şeker almayarak du-  olur. Magnezyum eksik-                             masına özen
            rumu test etmektir. Kahve tiryakisi olan depres-  liğinde vücutta yorgun-                           gösterin.
            yonlu kadınlarda, tiryaki olmayanlara göre intihar   luk, halsizlik, bitkinlik,
            olasılıkları yüzde 58 daha azdır.       depresyon görülür.
                                                    Magnezyum,
            Aspartam - depresyon ilişkisi           enerji meta-
            Fenilalanin, tirozin (norepinefrin öncüsü) ve trip-  bolizmasın-
            tofan (serotonin öncüsü) kandan beyin hücrele-  da rol alır
            rine ortak taşınma sistemi ile geçer. Aralarındaki   ve yeter-
            rekabetten dolayı, eğer herhangi birinin diyetteki   sizliğinde
            miktarı diğerlerinden fazla ise onların beyin   enerji
            hücresine geçişini azaltır. Örneğin, aspartam   metabo-
            adlı tatlandırıcının yüzde 50’si fenilalanindir. Aşırı
                                                    lizmasında

       60  BOSİAD SİNERJİ / Temmuz - Ağustos 2016
   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67