Page 60 - Sinerji s20
P. 60
köşe yazısı / Şerif Arı
Şerif ARI
Yeminli Mali Müşavir
serifari@arilar.com.tr
Gece işçi çalıştırmalarda
dikkat edilmesi gereken
hususlar
Gece çalışmaları insanların yıpranmasına neden bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla varsa haftalık 45 saati aşıp aşmadığına bakmaksı-
olması nedeniyle 4857 Sayılı İş Kanunu’nun aşa- ücret ödenmesi usulünü koymak veyahut gece zın (bir işletmede çalışan birinin gece çalışıp 7,5
ğıdaki maddesiyle belirli sektörler dışında kısıtlan- işletilmelerinde ekonomik bir zorunluluk bulun- saati aşması durumunda haftalık 45 saati aşması-
mış durumdadır. mayan işyerlerinde işçilerin gece çalışmalarını ya- na gerek kalmadan) fazla mesai ücreti ödenmesi
Gece süresi ve gece çalışmaları sak etmek üzere yönetmelikler çıkarılabilir. gerekir. (Yargıtay 7.HD.2013/15513 E.2013/8198
“Madde 69 - Çalışma hayatında “gece” en geç saat İşçilerin gece çalışmaları yedi buçuk saati geçe- K.06.05.2013 tarihli kararı da bu yöndedir.)
20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar mez. (Ek cümle: 4/4/2015-6645/37 md.) Ancak, 2-) Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütü-
geçen ve herhalde en fazla on bir saat süren dö- turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen len işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla
nemdir. işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırı-
buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabi- labilir. 7,5 saati aşan çalışmalarda haftada 45 saate
Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre, yahut lir.” kadar olan kısımlar normal mesai, aşan kısımları
yurdun bazı bölgelerinin özellikleri bakımından, ise fazla mesai sayılmalıdır.
çalışma hayatına ilişkin “gece” başlangıcının daha Yukarıdaki madde hükmüne göre;
geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayar- 1-) İşçilerin gece (20.00 ila 06.00 saatleri arası) ça- Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti sektörü
lanması ya da gün döneminin başlama ve bitme lışmaları yedi buçuk saati geçmemelidir. Turizm, dışında gece işçi çalıştıran işveren ve yetkililerinin
saatlerinin belirtilmesi suretiyle birinci fıkradaki özel güvenlik ve sağlık hizmeti sektörü dışındaki yukarıdaki hususlara dikkat etmelerini önemle
hükmün uygulama şekillerini tespit etmek, yahut diğer sektörlerde gece 7,5 saati aşan çalışmalar hatırlatırım.
Usulen (sahte) sigorta yaptırmanın sakıncaları ve cezaları
Kişilerin çeşitli işyerlerinde fiilen çalışmadan ha- Sigortalı sayılmada ana unsurlar yurusunda bulunulmaktadır. Bu suçlar 5237 sayılı
tır için tedavi, emekli olabilmesi vb. maksatlarla 1. Çalışmanın hizmet akdine dayanması, Türk Ceza Kanunu’nun 204 (Resmi belgede sahte-
usulen (sahte) 5510 sayılı Kanun’un 4/a (ücretle cilik), 206 (Resmi belgenin düzenlenmesinde ya-
çalışan) maddesi kapsamında aşağıdaki şekillerde 2. Çalışanın işverene ait işyerinde fiilen çalışması, lan beyan) ve 207 (Özel belgede sahtecilik) nolu
sigortalı gösterilebildiklerini basından okumakta- 3. Çalışanın 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü mad- maddelerindeki suçlar kapsamında değerlendi-
yız. desindeki “Sigortalı Sayılanlar” kısmında tanımlı rilerek fiili durumlarına göre 3 aydan 8 yıla kadar
olması gerekir. hapis cezası ile cezalandırılırlar.
1- İşyerlerinde fiilen çalışmayan kişilerin çalışıyor-
muş gibi gösterilmesi, Bu üç koşulun birlikte olması ile yasal zeminde 5. İşyerlerinde yararlanılmakta olan SGK teşvikleri
sigortalılık kavramı oluşmuş sayılmaktadır. Bunun tutarları 1 yıl süre ile kaybedilmektedir.
2- 5510 sayılı Kanun’un 4/b (bağımsız çalışan-
lar) kapsamında sigortalı olanların erken emekli dışındaki sigortalılıklar kurum tarafından usulen 6. Usulen (sahte) sigortalı çalıştırdığı tespit edilen
olmak için kendilerinin ortak olmadıkları işyerle- (sahte) sigortalılık olarak dikkate alınmaktadır. işverenlerin diğer işyerleri de ayrıca denetlen-
rinde fiilen çalışmadan kanunun 4/a (ücretle ça- mektedir.
lışanlar) kapsamında fiilen çalışmış gibi sigortalı Usulen (sahte) sigortalı bildirimin Yukarıdaki açıklamalar kapsamında usulüne uy-
göstermeleri, sonuçları gun olmayan sigortalılıklarda sigortalı olanların
3- İnşaatlarda asgari işçilik yüzdesini tamamlamak 1. Denetim sonucunda tespit edilen sahte sigor- primleri iptal edilerek emeklilikleri gecikmekte,
için bazı kişilerin çalışmadan sigortalı gösterilme- talı gösterilen hizmetler iptal edilmektedir. işverenler ise zarar görmektedir. Ayrıca gerçekten
si, 2. SGK tarafından sahte sigortalılığı tespit edilen- ödenmeyen maaşların gider yazılması sebebiyle,
4- Çocuk ve gençlerin ilk sigortalılığını başlatabil- lerin prim iadeleri yapılmamaktadır. maaş bordrosu da muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı
mek için fiilen çalışmadığı halde kısa süreli sigor- 3. Kurumca yapılan yardımlar geri istenmektedir. belge olmaktadır. Vergi Usul Kanunu 359’uncu
talı yapılması vb. durumlar. (5510 sayılı Kanun’un 96’ncı maddesi) maddesine göre ağır cezası bulunmaktadır. Yuka-
rıda belirtilen şekilde usulen sigortalılığın çok ağır
4. Kurumca işverenler, sigortalı ve meslek men- sonuçları bulunduğunu hatırlatmak istiyorum.
supları hakkında Cumhuriyet Savcılığı’na suç du-
58 BOSİAD SİNERJİ / Kasım - Aralık 2016