Page 60 - Sinerji s20
P. 60

köşe yazısı / Şerif Arı




                                                Şerif ARI
                                                Yeminli Mali Müşavir
                                                serifari@arilar.com.tr




                                                Gece işçi çalıştırmalarda

                                                dikkat edilmesi gereken

                                                hususlar




            Gece çalışmaları insanların yıpranmasına neden   bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla   varsa haftalık 45 saati aşıp aşmadığına bakmaksı-
            olması nedeniyle 4857 Sayılı İş Kanunu’nun aşa-  ücret ödenmesi usulünü koymak veyahut gece   zın (bir işletmede çalışan birinin gece çalışıp 7,5
            ğıdaki maddesiyle belirli sektörler dışında kısıtlan-  işletilmelerinde ekonomik bir zorunluluk bulun-  saati aşması durumunda haftalık 45 saati aşması-
            mış durumdadır.                     mayan işyerlerinde işçilerin gece çalışmalarını ya-  na gerek kalmadan) fazla mesai ücreti ödenmesi
            Gece süresi ve gece çalışmaları     sak etmek üzere yönetmelikler çıkarılabilir.   gerekir. (Yargıtay 7.HD.2013/15513 E.2013/8198
            “Madde 69 - Çalışma hayatında “gece” en geç saat   İşçilerin gece çalışmaları yedi buçuk saati geçe-  K.06.05.2013 tarihli kararı da bu yöndedir.)
            20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar   mez. (Ek cümle: 4/4/2015-6645/37 md.) Ancak,   2-) Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütü-
            geçen ve herhalde en fazla on bir saat süren dö-  turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen   len işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla
            nemdir.                             işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi   yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırı-
                                                buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabi-  labilir. 7,5 saati aşan çalışmalarda haftada 45 saate
            Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre, yahut   lir.”                  kadar olan kısımlar normal mesai, aşan kısımları
            yurdun bazı bölgelerinin özellikleri bakımından,                         ise fazla mesai sayılmalıdır.
            çalışma hayatına ilişkin “gece” başlangıcının daha   Yukarıdaki madde hükmüne göre;
            geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayar-  1-) İşçilerin gece (20.00 ila 06.00 saatleri arası) ça-  Turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti sektörü
            lanması ya da gün döneminin başlama ve bitme   lışmaları yedi buçuk saati geçmemelidir. Turizm,   dışında gece işçi çalıştıran işveren ve yetkililerinin
            saatlerinin  belirtilmesi  suretiyle  birinci  fıkradaki   özel güvenlik ve sağlık hizmeti sektörü dışındaki   yukarıdaki hususlara dikkat etmelerini önemle
            hükmün uygulama şekillerini tespit etmek, yahut   diğer sektörlerde gece 7,5 saati aşan çalışmalar   hatırlatırım.



            Usulen (sahte) sigorta yaptırmanın sakıncaları ve cezaları



            Kişilerin çeşitli işyerlerinde fiilen çalışmadan ha-  Sigortalı sayılmada ana unsurlar  yurusunda bulunulmaktadır. Bu suçlar 5237 sayılı
            tır  için  tedavi,  emekli  olabilmesi  vb.  maksatlarla   1. Çalışmanın hizmet akdine dayanması,  Türk Ceza Kanunu’nun 204 (Resmi belgede sahte-
            usulen (sahte) 5510 sayılı Kanun’un 4/a (ücretle                         cilik), 206 (Resmi belgenin düzenlenmesinde ya-
            çalışan) maddesi kapsamında aşağıdaki şekillerde   2. Çalışanın işverene ait işyerinde fiilen çalışması,  lan beyan) ve 207 (Özel belgede sahtecilik) nolu
            sigortalı gösterilebildiklerini basından okumakta-  3. Çalışanın 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü mad-  maddelerindeki suçlar kapsamında değerlendi-
            yız.                                desindeki “Sigortalı Sayılanlar” kısmında tanımlı   rilerek fiili durumlarına göre 3 aydan 8 yıla kadar
                                                olması gerekir.                      hapis cezası ile cezalandırılırlar.
            1- İşyerlerinde fiilen çalışmayan kişilerin çalışıyor-
            muş gibi gösterilmesi,              Bu üç koşulun birlikte olması ile yasal zeminde   5. İşyerlerinde yararlanılmakta olan SGK teşvikleri
                                                sigortalılık kavramı oluşmuş sayılmaktadır. Bunun   tutarları 1 yıl süre ile kaybedilmektedir.
            2-  5510  sayılı  Kanun’un  4/b  (bağımsız  çalışan-
            lar) kapsamında sigortalı olanların erken emekli   dışındaki  sigortalılıklar  kurum  tarafından  usulen   6. Usulen (sahte) sigortalı çalıştırdığı tespit edilen
            olmak için kendilerinin ortak olmadıkları işyerle-  (sahte) sigortalılık olarak dikkate alınmaktadır.  işverenlerin diğer işyerleri de ayrıca denetlen-
            rinde fiilen çalışmadan kanunun 4/a (ücretle ça-                         mektedir.
            lışanlar) kapsamında fiilen  çalışmış gibi sigortalı   Usulen (sahte) sigortalı bildirimin   Yukarıdaki  açıklamalar  kapsamında  usulüne  uy-
            göstermeleri,                       sonuçları                            gun olmayan sigortalılıklarda sigortalı olanların
            3- İnşaatlarda asgari işçilik yüzdesini tamamlamak   1. Denetim sonucunda tespit edilen sahte sigor-  primleri iptal edilerek emeklilikleri gecikmekte,
            için bazı kişilerin çalışmadan sigortalı gösterilme-  talı gösterilen hizmetler iptal edilmektedir.  işverenler ise zarar görmektedir. Ayrıca gerçekten
            si,                                 2. SGK tarafından sahte sigortalılığı tespit edilen-  ödenmeyen maaşların gider yazılması sebebiyle,
            4- Çocuk ve gençlerin ilk sigortalılığını başlatabil-  lerin prim iadeleri yapılmamaktadır.  maaş bordrosu da muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı
            mek için fiilen çalışmadığı halde kısa süreli sigor-  3. Kurumca yapılan yardımlar geri istenmektedir.   belge olmaktadır.  Vergi Usul Kanunu 359’uncu
            talı yapılması vb. durumlar.        (5510 sayılı Kanun’un 96’ncı maddesi)  maddesine göre ağır cezası bulunmaktadır. Yuka-
                                                                                     rıda belirtilen şekilde usulen sigortalılığın çok ağır
                                                4. Kurumca işverenler, sigortalı ve meslek men-  sonuçları bulunduğunu hatırlatmak istiyorum.
                                                supları hakkında Cumhuriyet Savcılığı’na suç du-

       58  BOSİAD SİNERJİ / Kasım - Aralık 2016
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65