Page 44 - Sinerji s5
P. 44
köşe yazısı / Şerif Arı
Şirketlerde 1. Temettü (Kar Payı)
Dağıtılması Mecburidir
Eski Türk Ticaret Kanunu’nda yüzde 5 oranında kar Yeni TTK 519/2.c bendi ile eski kanundaki yüzde 5
payının (1. temettünün) ayrılma zorunluluğu var- oranında kâr payı “ayrıldıktan sonra” ifadesi, “öden-
ken, dağıtılıp dağıtılmayacağı hususunda bir net- dikten sonra” şeklinde değiştirildiğinden, yüzde
lik yoktu. Şirketler; yasa gereği kar payını ayırıyor, 5 oranında kâr payının dağıtılması zorunlu hale
ancak dağıtmayabiliyordu. Buna ilişkin maddenin gelmiştir.
eski ve yeni şekli aşağıdaki gibidir:
Ancak, bu zorunluluk başlıca amacı başka işlet-
Eski TTK’nın 466’ncı maddesine göre; melere katılmaktan ibaret olan holding şirket-
Şerif Arı
Yeminli Mali Müşavir “Her yıl safi kârın yirmide birinin, ödenmiş esas ler hakkında uygulanmaz. Yani, holding-
lerin yüzde 5 oranında kâr payı dağıtma
sermayenin beşte birini buluncaya kadar umumi
serifari@arilar.com.tr mecburiyeti yoktur.
yedek akçe olarak ayrılması mecburidir.
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda, şirketlerin
Kanuni haddini bulduktan sonra dahi bu akçeye 2013 yılı ya da geçmiş yıllar dağıtılacak kârının
aşağıdaki paralar eklenir:
(yasal kesintiler ve geçmiş yıl zararları mahsup
3. Safi kardan, birinci fıkrada yazılı yedek akçeden edildikten sonra kalan kısım) çıkması halinde, bu
başka pay sahipleri için yüzde 5 kar payı ayrıldık- yıl yapılacak 2013 yılı genel kurulunda TTK’nın
tan sonra, pay sahipleriyle kârâ iştirak eden diğer 519’uncu maddesi gereğince ödenmiş sermaye-
kimselere dağıtılması kararlaştırılmış olan kısmın nin yüzde 5’i kadar kâr payı dağıtma kararı alma-
onda biri. larının mecburi olduğunu hatırlatırım.
Yeni TTK’nın 519’uncu maddesine göre; Ayrıca, kâr dağıtımında, kâr payı alan ortak tüzel
kişi ise vergi tevkifatı gerekmezken, gerçek kişi
“(1) Yıllık kârın yüzde 5’i, ödenmiş sermayenin yüz- ise yüzde 15 oranında gelir vergisi stopajı tevkifatı
de 20’sine ulaşıncaya kadar genel kanuni yedek gerekecektir.
akçeye ayrılır.
Kanuna rağmen 1’inci temettünün dağıtılmama-
(2) Birinci fıkradaki sınıra ulaşıldıktan sonra da
sı halinde, vergi incelemelerinde dağıtılmış gibi
c) Pay sahiplerine yüzde 5 oranında kâr payı vergi ve ceza istenilme riski söz konusudur. Bu
ödendikten sonra, kârdan pay alacak kişilere sebeple, genel kurullarınızda 1’inci temettü dağı-
dağıtılacak toplam tutarın yüzde 10’u, genel ka- tım kararı almanızı ve dağıtmanızı önemle tavsiye
nuni yedek akçeye eklenir.” ederim.
Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirket
Kriterlerinde Değişiklik Yapılmıştır
14.03.2014 tarih ve 28941 sayılı Resmi Gazete’de lardan en az ikisini üst üste iki yıl geçip geçmedik-
yayımlanan 2014/5973 sayılı Bakanlar Kurulu Ka- lerini kontrol etmeleri gerekir. Geçmeleri halinde
rarı ile Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin 01.01.2014 tarihinden itibaren bağımsız deneti-
Belirlenmesine İlişkin Karar da değişiklik yapılmış- me tabi olmaları gerekecektir. Bu durumda, 2013
tır. yılına ilişkin 2014 yılında yapılacak genel kurulda,
yönetim kurulunca önerilen bağımsız denetim
Söz konusu karara göre yeni kriterler;
şirketinin onaylanması gerekir.
• Aktif toplamı yetmişbeşmilyon ve üstü
Türk Lirası,
Ayrıca;
• Yıllık net satış hasılatı yüzellimilyon ve üstü
Türk Lirası, • Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu iştirakleri ve
devraldığı şirketlerde yukarıdaki ölçütlere
• Çalışan sayısı ikiyüzelli ve üstü
tabidir.
Olarak belirlenmiştir. Yukarıdaki üç ölçütten ikisini
sağlayan şirketler bağımsız denetime tabi olacak- • Nitelikli yatırımcılara satılmak üzere pay ha-
lardır. Karar 01.01.2014 tarihinden itibaren yürür- riç sermaye piyasası aracı ihraç eden anonim
lüğe girmiş bulunmaktadır. şirketler, yukarıda yazılı limitlere bakılmadan
bağımsız denetime tabi olan şirketler arası-
Bağımsız denetime tabi olmayan şirketlerin 2012 na alınmıştır.
ve 2013 yılı bilgilerini inceleyerek yukarıdaki şart-
42 BOSİAD SİNERJİ / Mart - Nisan 2014