Page 44 - Sinerji s5
P. 44

köşe yazısı / Şerif Arı






                                                Şirketlerde 1. Temettü (Kar Payı)

                                                Dağıtılması Mecburidir


                                                Eski Türk Ticaret Kanunu’nda yüzde 5 oranında kar   Yeni TTK 519/2.c bendi ile eski kanundaki yüzde 5
                                                payının (1. temettünün) ayrılma zorunluluğu var-  oranında kâr payı “ayrıldıktan sonra” ifadesi, “öden-
                                                ken, dağıtılıp dağıtılmayacağı hususunda bir net-  dikten sonra” şeklinde değiştirildiğinden, yüzde
                                                lik yoktu. Şirketler; yasa gereği kar payını ayırıyor,     5 oranında kâr payının dağıtılması zorunlu hale
                                                ancak dağıtmayabiliyordu. Buna ilişkin maddenin   gelmiştir.
                                                eski ve yeni şekli aşağıdaki gibidir:
                                                                                     Ancak, bu zorunluluk başlıca amacı başka işlet-
                                                Eski TTK’nın 466’ncı maddesine göre;  melere katılmaktan ibaret olan holding şirket-
                                      Şerif Arı
                               Yeminli Mali Müşavir  “Her yıl safi kârın yirmide birinin, ödenmiş esas   ler hakkında uygulanmaz.  Yani, holding-
                                                                                     lerin yüzde 5 oranında kâr payı dağıtma
                                                sermayenin beşte birini buluncaya kadar umumi
                                serifari@arilar.com.tr                               mecburiyeti yoktur.
                                                yedek akçe olarak ayrılması mecburidir.
                                                                                     Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda, şirketlerin
                                                Kanuni haddini bulduktan sonra dahi bu akçeye   2013 yılı ya da geçmiş yıllar dağıtılacak kârının
                                                aşağıdaki paralar eklenir:
                                                                                     (yasal kesintiler ve geçmiş yıl zararları mahsup
                                                3. Safi kardan, birinci fıkrada yazılı yedek akçeden   edildikten sonra kalan kısım) çıkması halinde, bu
                                                başka pay sahipleri için yüzde 5 kar payı ayrıldık-  yıl yapılacak 2013 yılı genel kurulunda  TTK’nın
                                                tan sonra, pay sahipleriyle kârâ iştirak eden diğer   519’uncu maddesi gereğince ödenmiş sermaye-
                                                kimselere dağıtılması kararlaştırılmış olan kısmın   nin yüzde 5’i kadar kâr payı dağıtma kararı alma-
                                                onda biri.                           larının mecburi olduğunu hatırlatırım.
                                                Yeni TTK’nın 519’uncu maddesine göre;  Ayrıca, kâr dağıtımında, kâr payı alan ortak tüzel
                                                                                     kişi ise vergi tevkifatı gerekmezken,  gerçek kişi
                                                “(1) Yıllık kârın yüzde 5’i, ödenmiş sermayenin yüz-  ise yüzde 15 oranında gelir vergisi stopajı tevkifatı
                                                de 20’sine ulaşıncaya kadar genel kanuni yedek   gerekecektir.
                                                akçeye ayrılır.
                                                                                     Kanuna rağmen 1’inci temettünün dağıtılmama-
                                                (2) Birinci fıkradaki sınıra ulaşıldıktan sonra da
                                                                                     sı  halinde, vergi  incelemelerinde  dağıtılmış gibi
                                                c) Pay sahiplerine yüzde 5 oranında kâr payı   vergi  ve  ceza  istenilme  riski söz  konusudur.  Bu
                                                ödendikten sonra, kârdan pay alacak kişilere   sebeple, genel kurullarınızda 1’inci temettü dağı-
                                                dağıtılacak toplam tutarın yüzde 10’u, genel ka-  tım kararı almanızı ve dağıtmanızı önemle tavsiye
                                                nuni yedek akçeye eklenir.”          ederim.

                                                Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirket

                                                Kriterlerinde Değişiklik Yapılmıştır

                                                14.03.2014 tarih ve 28941 sayılı Resmi Gazete’de   lardan en az ikisini üst üste iki yıl geçip geçmedik-
                                                yayımlanan 2014/5973 sayılı Bakanlar Kurulu Ka-  lerini kontrol etmeleri gerekir. Geçmeleri halinde
                                                rarı ile Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin   01.01.2014 tarihinden itibaren bağımsız deneti-
                                                Belirlenmesine İlişkin Karar da değişiklik yapılmış-  me tabi olmaları gerekecektir. Bu durumda, 2013
                                                tır.                                 yılına ilişkin 2014 yılında yapılacak genel kurulda,
                                                                                     yönetim kurulunca önerilen bağımsız denetim
                                                Söz konusu karara göre yeni kriterler;
                                                                                     şirketinin onaylanması gerekir.
                                                •   Aktif toplamı  yetmişbeşmilyon ve üstü
                                                    Türk Lirası,
                                                                                     Ayrıca;
                                                •   Yıllık net satış hasılatı yüzellimilyon ve üstü
                                                    Türk Lirası,                     •   Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu iştirakleri ve
                                                                                        devraldığı şirketlerde yukarıdaki  ölçütlere
                                                •   Çalışan sayısı ikiyüzelli ve üstü
                                                                                        tabidir.
                                                Olarak belirlenmiştir. Yukarıdaki üç ölçütten ikisini
                                                sağlayan şirketler bağımsız denetime tabi olacak-  •   Nitelikli yatırımcılara satılmak üzere pay ha-
                                                lardır. Karar 01.01.2014 tarihinden itibaren yürür-  riç sermaye piyasası aracı ihraç eden anonim
                                                lüğe girmiş bulunmaktadır.              şirketler, yukarıda yazılı limitlere bakılmadan
                                                                                        bağımsız denetime tabi olan şirketler arası-
                                                Bağımsız denetime tabi olmayan şirketlerin 2012   na alınmıştır.
                                                ve 2013 yılı bilgilerini inceleyerek yukarıdaki şart-

       42  BOSİAD SİNERJİ / Mart - Nisan 2014
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49