Page 66 - sinerji_42.sayi_web_pdf
P. 66

sağlık

                                                                     Sigarayı


                                                                     bırakınca kilo

                                                                     alma korkusuna


                                                                     kapılmayın





            Kimler grip aşısı


            olmalı?



            Grip aşılarının hastalığın ortaya çıkmanın azalması, hastaneye yatış ve
            ölüm oranlarının azalmasının yanında diğer insanlara bulaşın azalma-
            sı gibi birçok faydası vardır. Grip aşısının yapılmasından iki hafta sonra
            koruyucu antikorlar oluşur. Özellikle 65 yaşın üzerinde, astım, KOAH,
            Diabetes  mellitus  (şeker  hastalığı),  kalp  yetersizliği,  inme,  gebelik  ve
            lohusalık, HIV/AIDS, kanser, kronik böbrek yetersizliği, bağışıklık sistemi
            baskılayan ilaç kullanımı, morbid obezite ve huzurevi/bakımevinde ya-
            şayanlar kişilerde grip daha sık ve ağır geçmektedir. 6 ay-18 yaş arasın-
            da olan ve uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuk ve adolesanlarda her
            grip sezonu aşılanmalıdır. Yukarıda belirtilen hastalığı olan kişilerin her
            yıl eylül/ekim aylarında aşılanmaları önerilir. İdeal olarak herkes ekim   Beslenme ve Diyet Uzmanı Gizem Akgül, “Sigarayı bırakınca
            ayının sonuna kadar aşılanmalıdır. İki nedenle grip aşıları her yıl tek-  kilo olma korkunuz, bırakma kararınıza engel olmasın. Çok ba-
            rarlanmalıdır. Birincisi aşıya bağlı koruyucu antikorlar aylar içinde azalır.   sit bazı düzenlemelerle hiç kilo almadan sigarayı bırakabilirsi-
            İkinci olarak da grip virüsü şekil değiştirdiği için güncel aşıların bileşimi   niz” dedi.
            her yıl en yaygın virüsler için yeniden düzenlenir.
                                                                     Beslenme ve Diyet Uzmanı Gizem Akgül, sigara bırakma sürecinde ye-
            Grip aşıları genel olarak burun yoluyla uygulanan canlı aşılar ve paren-  terli ve dengeli beslenme programlarının takip edilmesini önerip, aşırı
            teral yolla uygulanan inaktif aşılar olarak ikiye ayrılır. Gebelik ve bağı-  kısıtlayıcı diyetlerden uzak durulması gerektiğini söyledi.
            şıklık yetersizliği olan durumlarda canlı aşı uygulanmamalıdır. İnaktif
            (cansız) grip aşıları bu grup hastalarda tercih edilmelidir.  2019 yılında 103 katılımcı ile yapılan bir çalışmaya göre sigarayı bıra-
                                                                     kanların kilo aldığı ve şişmanlamak istemeyenlerin de aşırı kısıtlı bir
            •   Grip aşısı, grip hastalığına yakalanma ihtimalinizi azaltır.  yeme davranışına yöneldiğini kaydeden Akgül, “Sigarayı bırakan birey-
            •   Grip aşısının, aşı olan ancak yine de hasta olan kişilerde hastalığın   lerin bir yılda ortalama 5 kilo aldığı, yüzde 13’ünde ise bu artışın 10 kilo
               şiddetini azalttığı çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir.  üzerine çıktığı görülmüştür. Hatta bazı araştırmalar sigara bıraktıktan
                                                                     sonra kilo alanların, bunu önlemek için yeniden sigaraya başladığını
            •   Grip aşısı, griple ilişkili hastaneye yatış riskini azaltır.  ortaya koyuyor” diye konuştu.
            •   Grip aşısı, belirli kronik sağlık problemlerine sahip kişiler için   Beslenme ve Diyet Uzmanı Gizem Akgül, sigarayı bıraktıktan sonra kilo
               önemli bir önleyici araçtır.
                                                                     almamak için neler yapılması gerektiği konusunda şu öneri ve uyarılar-
            •   Grip aşısı, hamilelik sırasında ve sonrasında hamile kişilerin korun-  da bulundu:
               masına yardımcı olur.
                                                                     “Su tüketiminizi günlük 10-12 bardak düzeyinde tutmaya özen gös-
            •   Aşı olmak, bebek ve küçük çocuk, yaşlı ve belirli kronik sağlık so-  terin. Canınız bir şeyler atıştırmak istediğinde önce bir bardak su için.
               runları olan kişiler gibi ciddi grip hastalığına karşı daha savunmasız   Porsiyon kontrolü sağlayın. Yemeğinizi küçük tabaklarda yiyin, öğün-
               olanlar da dahil olmak üzere çevrenizdeki insanları da koruyabilir.  lere taze sebze ile başlayın. Yemeklerinizi küçük lokmalara bölün, her

            Grip aşısının yan etkileri nelerdir?                     lokmanızı uzun uzun çiğneyin. Meyve ve sebze suyu içmek yerine iyice
                                                                     yıkadığınız bu besinleri ısırarak tüketin.Canınız şekerli besin çektiğinde
            •   Aşının yapıldığı yerde ağrı, kızarıklık ve/veya şişlik  öncelikle taze ve kuru meyvelerden, şeker eklenmemiş meyve çayla-
            •   Baş ağrısı (düşük dereceli)                          rından faydalanın. Sigarayı bıraktıktan sonra sıklıkla görülen kabızlığa
            •   Ateş                                                 karşı posa alımınızı artırın. Günde iki porsiyon farklı renklerde meyve
            •   Kas ağrılar                                          ve öğünlerde bol yeşillikli taze limon eklenmiş salatalar bu ihtiyacını
            •   Mide bulantısı                                       karşılamaya yardımcı olur.”
            •   Halsizlik

       64  BOSİAD SİNERJİ / Temmuz - Eylül 2021
   61   62   63   64   65   66   67   68