Page 30 - sinerji_s44_14042022_kucuk_pdf
P. 30
köşe yazısı / Şerif Arı
Kontrol edilen yabancı
kurum kazancın
vergilendirilmesi
Şerif ARI
Yeminli Mali Müşavir Gelir türlerinin safi tutarlar üzerinden vergilen- • İştirakin toplam gayrisafi hasılatının %25
dirilmesini garanti altına alan ve vergi güvenlik veya fazlasının faaliyet ile orantılı sermaye,
serifari@arilar.com.tr müesseseleri olarak “Kontrol edilen yabancı ku- organizasyon ve eleman istihdamı suretiyle
rum kazançları” düzenlemesi getirilmiştir. yürütülen ticarî, ziraî veya serbest meslek
faaliyeti dışındaki faiz, kâr payı, kira, lisans
Yurt içindeki gerçek kişi ya da kurumların ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif
yurt dışında kontrollerinde bulundurdukla- nitelikli gelirlerden oluşması.
rı işletmelerin karının, dağıtılmamış olsa da
ortakların mukim olduğu ülkede ortaklara • Yurt dışındaki iştirakin ticarî bilânço kârı
kar dağıtımı yapılmış gibi vergilendirilmesi üzerinden %10’dan az oranda gelir ve ku-
olarak tanımlanmaktadır. rumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü
taşıması.
Kontrol edilen yabancı kurum uygulaması ile,
iştirakler aracılığıyla yatırımlarını yurt dışında dü- • Yurt dışında kurulu iştirakin ilgili yıldaki top-
şük vergi oranı uygulayan ülkelere yönlendiren lam gayrisafî hasılatının 100.000 TL karşılığı
mükelleflerin belli şartlar altında buradan elde yabancı parayı geçmesi gerekmektedir.
ettikleri gelirlerin Türkiye’ye aktarılması beklen-
meden vergilendirilmesi amaçlanmıştır. Tam mükellef kurumlar ile tam mükellef gerçek
kişilerin de kontrol edilen yabancı kuruma ortak
Kurumlar Vergisi Kanununda; Tam mükellef olmaları halinde, gerçek kişilerin elinde bulunan
gerçek kişi ve kurumların doğrudan veya do- hisse senetleri ve iştirak hisseleri yurt dışında ku-
laylı olarak ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin, rulu şirketin kontrol edilen yabancı kurum olup
kâr payının veya oy kullanma hakkının en az olmadığının tespitinde dikkate alınmaktadır. Ge-
%50’sine sahip olmak suretiyle kontrol ettikleri lir Vergisi Kanunu’nun 75’inci maddesine göre
yurt dışı iştiraklerinin kurum kazançları, dağıtılsın menkul sermaye iradı olarak değerlendirilmek-
veya dağıtılmasın Türkiye’de kurumlar vergisine tedir.
tabi tutulabilmesi için belirtilen şartların birlikte
gerçekleşmesi gerekmektedir. Kontrol edilen yabancı kurum kazançları için
tam mükellef gerçek ve tüzel kişiler tarafından
elde etmiş sayılan kazançların vergilendirilmesi
sağlanacaktır.
Bu şartları birlikte taşıyıp gelir elde etmiş sa-
yılan gerçek kişiler mart ayında, tüzel kişiler
ise nisan ayında beyan etmeleri gerekmek-
tedir.
28 BOSİAD SİNERJİ / Ocak - Mart 2022