Page 39 - sinerji_45.sayi-web_PDF
P. 39
köşe yazısı / Zeynep Handan Özcebe
Sendikaların
toplu sözleşme
yapma yetkisi
Zeynep Handan Özcebe
Avukat
Toplu iş sözleşmesi, iş sözleşmesinin yapıl- işçi sendikaları ile taraf olacak işveren sendi- Taraflardan biri, yetki belgesinin alındığı ta-
masını, içeriğini ve sona ermesini düzenle- kası veya sendika üyesi olmayan işverene altı rihten itibaren on beş gün içinde karşı tarafı
mek üzere işçi sendikası ile işveren sendikası iş günü içinde bildirilir. toplu görüşmeye çağırır. Çağrı tarihi, çağrıyı
veya sendika üyesi olmayan işveren arasında yapan tarafça derhâl görevli makama bildi-
yapılan sözleşmelerdir. Kanunun 42 nci maddesi uyarınca kendile- rilir.Bu süre içerisinde çağrı yapılmazsa, yetki
rine gönderilen yetki tespit yazısını alan işçi belgesinin hükmü kalmaz. Çağrıyı yapan
Toplu İş sözleşmeleri ,işçilerin sosyal ve eko- veya işveren sendikaları veya sendika üyesi taraf, toplu görüşmede ileri süreceği teklifle-
nomik hak ve çıkarlarını düzenlemek ve ge- olmayan işveren; taraflardan birinin veya her rin bütününü çağrı süresi içinde karşı tarafa
liştirmek üzere imzalanan sözleşmeler olup ikisinin yetki şartlarına sahip olmadığı veya vermek zorundadır. Ancak, tarafların toplu
sendikaların bir iş yerinde toplu sözleşme kendisinin bu şartları taşıdığı yolundaki itira- görüşme gereği ileri sürecekleri tekliflerde
yapabilmesi, öncelikle o iş yerin de yetki ala- zını, nedenlerini de göstererek yazının ken- değişiklik yapma hakları saklıdır.
bilmesine bağlıdır. dilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı
iş günü içinde mahkemeye başvurarak dava Çağrının karşı tarafa tebliğ edildiği tarihten
İşçi Sendikalarının bir işyerinde yetki alma açabilir. itibaren altı iş günü içinde taraflar toplu gö-
şartları 6356 sayılı kanunun 41. maddesi ile rüşmenin yer, gün ve saatini aralarında anla-
düzenlenmiştir İtiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettiril- şarak belirler ve bunu görevli makama yazı
dikten sonra mahkemeye verilir. İşveren ta- ile bildirir. Anlaşmaya varılamazsa, taraflardan
MADDE 41 – (1) Kurulu bulunduğu işkolunda rafından yetki itirazı davası açıldığı takdirde birinin başvurusu üzerine, yapılacak ilk top-
çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bu- karar kesinleşinceye kadar yetki işlemleri dur-
lunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleş- durulmuş olur. lantının yeri, günü ve saati görevli makamca
mesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru derhâl belirlenir ve taraflara bildirilir.
tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, Tespit yazısına süresi içinde itiraz edilmemiş-
işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulun- se sürenin bitimini takip eden altı iş günü İşçi sendikası, çağrı tarihinden itibaren otuz
ması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş gün içinde yapılacak olan ilk toplantıya gel-
sözleşmesi yapmaya yetkilidir. içinde; yapılan itiraz reddedilmişse ya da ken- mez veya aynı süre içinde toplu görüşmeye
disine yetki şartlarına sahip olmadığı bildiri-
(2) İşletme toplu iş sözleşmeleri için işyerleri bir len sendikanın itirazı sonucunda yetki şartla- başlamazsa yetkisi düşer.
bütün olarak dikkate alınır ve yüzde kırk çoğun-
luk buna göre hesaplanır. rına sahip olduğunu tespit eden kesinleşmiş Toplu görüşmenin süresi, ilk toplantı tarihin-
mahkeme kararının tebliğ edildiği tarihten den itibaren altmış gündür.Toplu görüşme
(3) İşletmede birden çok sendikanın yüzde kırk itibaren altı iş günü içinde; ilgili sendikaya, için kararlaştırılan ilk toplantıya taraflardan
veya fazla üyesinin olması durumunda başvu-
ru tarihinde en çok üyeye sahip sendika toplu iş Bakanlıkça bir yetki belgesi verilir. biri gelmez veya geldiği hâlde görüşmeye
sözleşmesi yapmaya yetkilidir. başlamazsa, toplu görüşmeye başladıktan
Yetki belgesi bulunmaksızın yapılan bir top- sonra toplantıya devam etmezse veya taraf-
Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sen- lu iş sözleşmesinde taraflardan birinin veya lar toplu görüşme süresi içerisinde anlaşa-
dikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğu- ikisinin yetki şartlarına sahip olmadığı ve bu madıklarını bir tutanakla tespit ederlerse ya
nun tespitini ister. nedenle sözleşmenin hükümsüzlüğü, Bakan- da toplu görüşme süresi anlaşma olmaksızın
Bakanlık, kayıtlarına göre başvuru tarihi iti- lıkça durumun tespitinden itibaren kırk beş sona ererse, taraflardan biri uyuşmazlığı altı iş
barıyla bir işçi sendikasının yetkili olduğunu gün içinde, ilgililerce veya Bakanlıkça mah- günü içinde görevli makama bildirir. Aksi tak-
tespit ettiğinde, başvuruyu, işyeri veya işlet- kemede dava yolu ile ileri sürülebilir. Talep dirde işçi sendikasının yetkisi yine düşecektir.
medeki işçi ve üye sayısını, o işkolunda kurulu hâlinde mahkeme, toplu iş sözleşmesinin uy-
gulanmasını dava sonuna kadar durdurabilir.
BOSİAD SİNERJİ / Nisan - Haziran 2022 37