Page 53 - sinerji_51.sayi_ES_revize_web

köşe yazısı / Esin Göksu Şeker

Aralıklı oruç,

dengeli diyet veya

keto diyet mi?

Dr. Dyt. Ş. Esin Göksu Şeker Sağlıklı bir vücut için egzersiz ve iyi beslenmenin NEDEN İYİ YEMEĞİN İYİ İLAÇ
Beslenme ve Diyet Uzmanı önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Peki ne kadar OLDUĞU SÖYLENİYOR? tivasyonuna giriyor ve bu, insülin di- sahip olabileceği gösteril-
esin.seker@gmail.com renci ve kronik inflamasyon gibi sorun- miştir. Oruç sırasında vücudun
egzersiz ve iyi bir diyet nedir?
Kaslarımız ve bağışıklık sistemimiz çok benzer lara yol açıyor. Daha sonra vücudun hızlı tepki mTOR seviyesi sıfırlanmaktadır.
Önce şu soruyu sormalıyız, kilo kaybı ve sağlık için sinyaller kullanır. Her ikisi de bir uyarıya yanıt ver- vermesi gerektiği durumlarda örneğin, yüksek Orucun sonuna doğru meydana gelen bir başka
diyet mi yoksa egzersiz mi daha önemli? meleri, enerji depolamaları, büyümeleri veya bir karbonhidratlı bir yemeğe veya bir virüse maruz ler oluşturmaktır. Bu stratejilerin her ikisi de
antijenle savaşmaları gerektiğinde rapamisinin kaldığında, sinyal karmaşanın içinde kalıp yanıt şey de vücudun keto diyete benzer şekilde keton
Vücudumuz, fiziksel aktivite ve beslenme kombi- mekanik hedefi (Mechanistic Target of Rapamy- verme yavaşlıyor ve gecikiyor. bu temel çizgiyi aşağıya çeker, ancak aralıklı üretmesidir. Vücut uzun oruç dönemlerine gir-
nasyonuna bağlı olarak farklı davranacaktır. sin) mTOR olarak bilinen bir proteini açığa çıkar- oruç birçok insan için gerçekten zor olabilir. diğinde keton üretmeye başlar ancak terapötik
mak istiyor. İşlenmiş gıdaların aşırı tüketimiyle, Bu nedenle, düşük proteinli ve düşük karbon- ketoz için ihtiyaç duyduğunuz seviyelere ulaşa-
Vücut ağırlığımızı değiştirmek için çok fazla eg- vücut kronik düzeyde yüksek mTOR protein ak- hidratlı diyetler veya zaman kısıtlayıcı beslenme PEKİ KETO DİYETİNİN mayabilir. Kan şekeri seviyesi düşebilir, her birey
zersiz yapmamız gerektiği bir sır değil. Ancak gibi yaşam süresini veya sağlığı iyileştiren birçok FAYDALARI NELERDİR? için uygun değildir.
beslenme, vücut ağırlığımızı egzersizden daha iyi diyet, mTOR aktivitesini hedefler. Bu diyetlerde
düzenlememizi sağlar. mTOR’un aktivitesi dinlenme sırasında çok düşük- Keton diyeti ya da Ketojenik diyet, yağ ve prote- DİYETİN GELECEĞİNİ NASIL
inden zengin gıdalar ve daha az karbonhidrat tü-
tür. Temel mTOR aktivitesi düşürülünce, hatalı mi- GÖRÜNÜYOR?
Her zaman şu gerçeği bilmeliyiz: Erişkin bir birey tokondriyi (hücrelerdeki güç motorları) ortadan ketmekle ilgilidir. Amaç, vücudun yakıtı olan şeker
ortalama olarak 1.5 km koşarsa bu 100-150 kalori kaldırarak kasların ve beynin daha iyi çalışmasına yerine yağ kullanmaktır. Yağlar yakıldığında ketoz Sağlığımız ve uzun ömürlülüğümüz için, karma
harcamasını sağlar. Sonra bir dilim beyaz ekmek olanak tanıyarak vücudun enerji üretme şeklini durumu oluşmaktadır. Bu işlem yağların yakılması bir diyet uygulanabilir. İstediğimiz tüm farklı yi-
ve 5-6 tane badem yerseniz 120 kaloriyi kolayca de iyileştirilebilir. sonucu ortaya çıkan keton olarak bilinen asitlerin yecekleri yiyebilir ve aynı zamanda keto diyetinin
alırsınız. Yani kilonuzu beslenmenizle düzenle- üretimine yol açar. Yapılan bazı araştırmalarda ke- bilişsel ve kas faydalarından da faydalanabiliriz.
mek daha kolaydır ancak daha fazla fiziksel akti- tojenik diyetlerde ortaya çıkan ketonlar (beta hid- Sağlıklı Beslenmede çeşitlilik daima dikkate alın-
vite eklemek sağlığınızı düzenlemenize yardımcı DENGELİ BESLENME VÜCUT roksibutirat) uzun ömürlülük, kaslar ve beyin için ması gereken bir konudur.
olacaktır. İÇİN İDEAL MİDİR? iyi sonuçlar sağladığı gösterilmiştir ancak keto
Dengeli beslenmek harikadır ancak yeterli olma- diyetin, bazı kişilerde zayıf kemikler ve artan ko- Paketlenmiş ve hazır gıdalar günümüz modern
İnsan vücudun tokluk ve kıtlık dönemlerini atlata- yabilir. lesterol olasılığı da dahil olmak üzere kendi içinde dünyasının önemli sorunudur.
cak şekilde tasarlanmıştır. Yiyeceklerdeki iniş çıkış- riskleri vardır.
lar, hastalık veya diğer stresler için evrim yoluyla Düşük kalorili bir diyette, karbonhidrat, protein ve Önemli bir soru şudur: Normal bir diyetle beslen-
programlanmıştır. yağ içeren dengeli bir beslenme vücut için harika ARALIKLI ORUÇ SAĞLIK mek ve keto esterleri veya keto tuzlu içecekler
olabilir. Biz Diyetisyenlerin savunduğu beslenme AÇISINDAN FAYDALI MIDIR? gibi takviyelerden keton almak mümkün müdür?
İnsanlık son 20.000 yılda, daha üretken hale geldi; modeli genelde budur. Bunun için iki seçenek Başka bir deyişle, keto diyetinin faydalarından, za-
daha az çalışmayla daha fazla gıda üretebiliyor. dikkate alınır: Aralıklı orucu daha çok ‘’zamanı kısıtlı’’ beslenme yıf kemikler ve potansiyel olarak yüksek kolesterol
Bu da hipokinetik hastalıklar dediğimiz, az hare- olarak düşünürüz. Oruç dönemleri ardından ye- gibi sorunlar olmadan yararlanabilir miyiz? Ne ya-
ket etmekten kaynaklanan sağlık sorunlarına yol 1. Enerji ihtiyacınızın yaklaşık %10 altında ye- mek yeme dönemleri vardır. Açlık süreleri uzun- zık ki böyle bir diyet kilo kaybına neden olmaz ve
açmıştır. Ayrıca diyetimizi daha sık yemeye ve mek yemektir. dur. kas ve beyin fonksiyonlarını iyileştirip iyileştirme-
karbonhidrat açısından zengin işlenmiş gıdaları yeceği de henüz bilinmiyor.
tüketmeye kaydırdık. Sürekli atıştırmalar ve pa- 2. Yemek yeme zamanınızı sınırlamak, günde Farklı bireyler ve gruplarla yapılan bir çalışmada, Kaynak: Nadine A Yehya, nyehya@ucdavis.edu. National Nutrition
ketlenmiş gıdalar hayatımıza girdiğinden beri kilo yaklaşık 17 saat yemek yemediğiniz dönem- zaman kısıtlamalı beslenmenin faydalı bir etkiye Month (March).
sorunu artarak büyüyor.
50 BOSİAD SİNERJİ / Mayıs 2024 BOSİAD SİNERJİ / Mayıs 2024 51