Page 50 - Sinerji s21
P. 50
köşe yazısı / Zeynep Handan Özcebe
Konsinye satışlarda
ispat yükü
Zeynep Handan Özcebe
Avukat Konsinye sözcüğünün anlamı, mülkiyet devri bağlı olarak fatura kesilmesi söz konusu değildir.
yapılmaksızın malların satış sorumluluğunu yük- Ancak, konsinyi tarafından malın alıcıya teslimi
lenen bir kişiye (komisyoncuya) gönderilmesidir. anında satış işlemi gerçekleşmiş olacağından
Gönderilme ile hukuken malın mülkiyetinin de- konsinyi alıcı adına satış bedeli üzerinden, kon-
ğil, yalnızca zilyetliğinin devri söz konusu olmak- sinyör ise daha önce kararlaştırılan bedel üzerin-
tadır. Konsinye satışta mallar; gönderenin be- den konsinyi adına fatura düzenleyecektir. Bu
lirleyeceği fiyatlarla müşterilere satılmak üzere nedenle konsinye mal satışında malın üçüncü
veya satılmadığı takdirde iade edilmek kaydıyla, kişilere karşı korunması önem arz etmektedir.
gönderilenin zilyetliğine bırakılır. Zira malın konsinyinin borcundan dolayı haciz
edilmesi, malın zarara uğraması vb gibi durum-
Bu şekilde gönderilen mallara konsinye mal, larda konsinyörün malın kendisine ait olduğunu
satış işlemine de konsinye satış denilmektedir. ispatlaması için hukuki önlemler alması gerek-
Konsinye mal gönderen KONSİNYÖR (consig- mektedir.
nor), kendisine konsinye mal gönderilen ise
KONSİNYİ (consignee) olarak isimlendirilmekte- Bu tedbirlerin başında, konsinyör ile konsinyi
dir. arasında konsinye mal satışına ilişkin bir sözleş-
me yapılması gelir. Söz konusu sözleşmede kon-
Konsinye işleminde konsinyörün malı konsin- sinye olarak gönderilen malların tespitinin şüp-
yiye göndermesi ile malın mülkiyetinin değil, heye yer bırakmayacak şekilde ayrıntılı dökümü
yalnızca zilyetliğinin devri söz konusu olmakta- yapılmalı, malın hangi şartlarda konsinye olarak
dır. Konsinyi, malı ancak üçüncü bir kişiye sattığı bırakıldığı belirlenmelidir.
anda konsinyörden bu malın mülkiyetini devral-
mış sayılmaktadır. Malın konsinyiye gönderilmesi sırasında, konsin-
yör tarafından (taşımayı konsinyi yapıyorsa kon-
VUK’un 230/5’inci maddesi uyarınca mal hare- sinyi tarafından) sevk irsaliyesi düzenlenirken,
ketinin sevk irsaliyesine bağlanması zorunludur. gönderilen malların “konsinye suretiyle “ gönde-
Bu nedenle malın konsinyiye gönderilmesi sı- rildiğinin açıkça belirtilmesi gerekir.
rasında, konsinyör tarafından (taşımayı konsinyi
yapıyorsa konsinyi tarafından) sevk irsaliyesi dü- Ayrıca, fiilen mümkün olabiliyorsa konsinye ma-
zenlenmesi ve malların “konsinye suretiyle“ gön- lın üzerine mülkiyetinin kosinyör tarafa ait oldu-
derildiğinin belirtilmesi gerekir. ğuna dair plaka konması da malın korunması
açısından gereklidir.
Konsinye suretiyle yapılan satışlarda malın
konsinyiye gönderilmesi satış sözleşmesine
dayanmamakta ve mülkiyet devri gerçekleş-
memektedir. Bu nedenle malın gönderilmesine
48 BOSİAD SİNERJİ / Ocak - Şubat 2017
