Page 62 - Sinerji s21
P. 62
köşe yazısı / Sema Adalı
Robotlaşan sanayi ile
sanayisizleşmeye doğru
Sema Adalı Robotlaşan sanayi ile sanayisizleşmeye doğru... rin de üretim sürecine girmesi ile sanayi devri-
İnsan Kaynakları Danışmanı Mantıken, robotlaşma sanayi için çok uygun bir minde bir adım daha ileri gidildi.
sema@semaadali.com partner. Her şey o kadar mantıklı ki duygular ye-
rini evlilik sözleşmesine bırakmış ve ikisi birlikte 1870-1913 arasında özellikle çelik üretim yön-
temlerinin geliştirildiği, elektrik, içten patlamalı
maliyet odaklı hareket ediyor.
motorlar, telgraf, radyo vs. gibi buluşların ortaya
Tabii ki bu karar boşuna alınmamıştır… Sevgiler çıktığı dönem olup II. Dünya Savaşı’ndan sonra
o kadar hızlı başlıyor, tükeniyor ve bitiyor ki, iki teknolojide görülen buluşlar bugün içinde bu-
tarafta kendini garanti altın almak istemiş. Tıp- lunduğumuz fabrikaları ortaya çıkardı.
kı, teknolojik gelişmelerdeki hız ve işverenlerin Otomotiv endüstrisinde Henry Ford’un seri üre-
nitelikli işgücü bulamama sıkıntısı, zamlardan time geçişi bu dönemde gerçekleşti. 1882’de
memnun olmayan çalışanlar, tazminat yükü, Edison’un elektriği keşfetmesi ile fabrikalarda ve
vergiler vb. feryatlar sonunda; “Yeter artık! Ala- kentlerde elektriğin kullanılması kitle üretimine
yım bir robot, 5 kişinin işini o robota yaptırırım, destek verdi. Artan enerji talebini karşılamak için
tazminat yok, mutsuz çalışan yok, kafam rahat petrol üretimi ve rafinajı konusunda önemli ge-
olsun” diyerek girildi bir yola. Hikâyenin başlan- lişmeler sağlandı. Kentler hızla büyümeyi başla-
gıcı böyle, bakalım sonu nasıl olacak…
dı. Gelişmiş ülkelerde ailelerin iş ve konaklama
mekânları farklılaşmaya başladı.
Sanayi devrimlerinin Üçüncü Teknoloji Devrimi
getirdikleri
II. Dünya Savaşı 1945’te bitince, bilgisayarın keşfi,
Birinci Sanayi Devrimi bilişim ve iletişim teknolojilerindeki gelişme ile
internetin yaygınlaşması üçüncü teknoloji dev-
Avrupa’da 18. ve 19. yüzyıllarda yeni buluşların rimini başlattı. Nükleer, mikroelektronik, lazer ve
üretime olan etkisi ve buhar gücüyle çalışan ma- genetik gibi alanlarda gelişme sağlandı.
kineler makineleşmiş endüstriyi doğurdu.
Hızlı teknolojik gelişmeler, bir taraftan insan
Bu endüstrileşme sürecine demir ve kömürün
asıl enerji kaynağı olarak kullanılması birçok farklı hayatını kolaylaştırırken diğer taraftan robotlaş-
alanlarda üretimde makinenin (tekstil makinesi, mayı da artırarak sanayideki işgücü için tehdit
buhar makinesi vb) kullanılması ile sanayi devri- oluşturmaya başladı.
mi öncesinde % 90’ı köylerde yaşayan halk tarım Birinci ve ikinci sanayi devriminde insan hayatını
toplumundan sanayi toplumuna geçmeye baş- kolaylaştıran olumlu gelişmeler, arz-talep den-
ladı. Böylece fiziksel işgücü, makine işgücüne gesindeki doyum noktası ile 1970’lerin ortala-
dönüşerek insanların işleri bir nevi kolaylaşmaya rından itibaren özellikle gelişmiş ülkelerde, can-
başladı. lanma ve yükseliş dönemlerini artık 1948-1974
dönemi gibi olmayıp bir durağanlığa geçti.
İkinci Sanayi Devrimi
Ancak “kapitalizmin hızı”, hız kesmek istemiyor-
18.yy başlayıp 19. yy ortalarına kadar (1870’ler) du, daha fazla üretim, daha fazla kazanç istiyor-
süren I. sanayi devriminden sonra, 1870’lerden du. Bu istek, dünyadaki mevcut kaynakların hızla
sonra temel hammadde ve enerji kaynaklarında tükenmesine, doğal ve çevresel şartlara zarar
değişikliklerin ortaya çıkması, kömür ve demirin vererek dünyanın sürdürülebilirliğini zorlaştırdı.
yanında çelik, elektrik, petrokimyasal maddele-
Çevreye verilen bu zarar; güneş, rüzgâr, yeraltı
60 BOSİAD SİNERJİ / Ocak - Şubat 2017