Page 58 - Sinerji38
P. 58

köşe yazısı
            köşe yazısı / Sema Adalı/ Esin Göksu Şeker














                                                Bağışıklık sistemi ve



                                                beslenme





                         Dr. Dyt. Esin Göksu Şeker   Bağışıklık sisteminin görevi:   oluşturur.
                                                1. Öncelikle bu organizmaların vücuda girmele-  Beslenme, vücut direncine ve mikroplara karşı
                                                rini engellemektir.                  etkili olabilmektedir. Aşırı yorgunluk, travmalar,
                                                                                     vücutta protein yıkımına neden olur. Bu vücut di-
                                                2. Vücuda girmiş ise vücuda girdikleri yerde yok
            Dünya önemli bir salgınla savaşıyor. Hâlâ süren   etmek, yayılmalarını geciktirmektir.   rencinin azalması demektir. Enerji ve proteinden
                                                                                     yetersiz ve kötü beslenme durumunda bağışıklık
            ve ne zaman biteceğini bilmediğimiz bir salgın   Bağışıklık sistemi bu görevlerini, yaşam süresi bo-  sisteminde görev yapan elemanlar azalır. Vücu-
            bu. Bugüne kadar yaşanmış salgınların belki de   yunca sürdürür. Bu nedenle bağışıklık sistemine   dun savunma gücü zayıflar. Beslenme yetersizli-
            en önemlisi. Yani Covid-19. İnsanlık doğaya ver-  destek vermek gerekebilir.  ği, özellikle çocuklarda hastalıklara yakalanma ve
            diği zarar gibi gerçekler ile yüzleşiyor. Bu koşullar-                   ölümlerinde büyük rol oynar. Yetersiz ve denge-
            da bireysel olarak hastalıktan korunma yollarını   Bağışıklık  sisteminin  en  önemli  özelliklerinden   siz beslenme enfeksiyonlara ve bunların kompli-
            iyi bilmek ve iyi uygulamak son derece önemli.   biri, kendi ve kendisine yabancı milyonlarca de-  kasyonlarına zemin hazırlar. Oluşan enfeksiyonlar
            Toplumun genelinin sağlıklı kalabilmesi bireysel   ğişik düşmanı tanıyıp ayırt edebilme yeteneğine   da beslenmeyi bozar ve bağışıklığı azaltabilir. Kı-
            bilinç ile mümkün olacak.           sahip olmasıdır. Bu özelliği sayesinde bağışıklık   sır bir döngü oluşmuştur.
                                                sisteminde görevli olan tüm hücreler, ilk karşılaş-
            Vücudumuzun dirençli olabilmesi, hastalıkla sa-  tığı yabancıyı görür, belleğine kaydeder ve daha   Uyku bağışıklık sisteminin korunmasında önemli
            vaşmada en önemli unsur olarak görünüyor.
                                                sonra gördüğünde de hatırlar.        bir etkendir. Uyku sırasında vücut ve beyin dinle-
            İnsan vücudunun savunma mekanizması deni-  Bağışıklık sisteminin vücudu savunmada başarılı   nirken bağışıklık sistemi çalışmayı sürdürür. Uğ-
            len bir sistemden söz ediyorum. “Bağışıklık siste-  olması ise vücudun içerisinde detaylı ve dinamik   ranabilecek saldırılara karşı hazırlık yapar. Eğer iyi
            mi” veya “immün sistem”.            bir iletişim ağına sahip olmasındandır. Milyonlar-  dinlenilmezse bağışıklık sistemi bozulabilir.
            Bağışıklık sistemi, insan organizmasını enfeksiyo-  ca hücre bir araya gelerek seriler halinde organi-  Alkolün, özellikle kronik alkol alışkanlığının, or-
            na yol açabilen virus, bakteri, mantar ve parazit   ze olur ve bilgileri arkadan ileriye doğru aktarır.   ganizmanın bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz
            gibi mikrororganizmaların zarar verici etkilerine   Bu uyarıyı alan bağışıklık hücreleri, birtakım deği-  etkiler yaptığı kanıtlanmıştır.
            karşı korur.                        şiklere giderek güçlü kimyasallar üretmeye baş-  Bunların dışında bazı ilaç tedavileri, yorgunluk,
                                                larlar. Bu maddeler hücrelerin kendi büyüme ve
            İnsan vücudu, çevresinde bulunan çok sayıdaki   hareketlerini düzenlemelerine izin vererek vücut   aşırı spor yapma, mevsimsel ve hormonsal de-
            mikrobun saldırısına uğrar. Bu organizmalar vü-  savunmasını başlatır.   ğişiklikler de bağışıklık sistemini zayıflatan etken-
            cuda girebilmek, orada kendisine bir yaşam alanı                         lerdir.
            yaratmak ister. Sağlıklı bir vücut,  hastalık etkenle-  Bağışıklık sistemi bozulduğu veya yok olduğun-  Dünya Sağlık Örgütü’nün raporlarında, dünya-
            riyle ve yabancı maddelerle çoğunlukla baş ede-  da vücudun savunma kapıları sonuna  kadar   da her yıl 6 milyon çocuğun yetersiz beslenme
            bilir. Aksi hali hastalıkla sonuçlanır.   açılır. Alerji, artrit ve çeşitli enfeksiyonlar, hastalık
                                                                                     sonucu, bağışıklık sisteminin çökmesinden kay-
                                                                                     naklanan  enfeksiyonlar  yüzünden  öldüğü  bil-
                                                                                     dirilmektedir. Bu nedenle beslenme sistemi ve
                                                                                     alışkanlıklarının, bağışıklık sistemini ne kadar et-
                                                                                     kilediğinin bilinmesinde yarar vardır.
                                                                                     Bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardım ede-
                                                                                     cek sağlıklı beslenmenin her birey tarafından iyi
                                                                                     bilinmesi gerekir.

                                                                                     1.     Yeterli protein alınmalıdır. Biyolojik de-
                                                                                     ğeri yüksek protein kaynakları olan süt, yoğurt,
                                                                                     kefir, yumurta tüketmeye özen gösterilmelidir.

       56  BOSİAD SİNERJİ / Temmuz - Ağustos - Eylül 2020
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63