Page 50 - Sinerji s53_ES_HD_YEPYENİ_WEB

köşe yazısı / Esin Göksu Şeker

Beslenme ve

toplumsal paylaşım

Dr. Dyt. Ş. Esin Göksu Şeker Ülkemizdeki ekonomik koşullar ve geçim sıkıntısı aşamada kayıplar yaşanıyor. Bunun önünü almak
Beslenme ve Diyet Uzmanı kişilerin ve ailelerin temel sorununu oluşturuyor. için toplumsal farkındalığı artıracak çalışmalar ya-
esin.seker@gmail.com Böyle gerçeklerin içinde beslenme ile ilgili ne pılmalı ve gıda paylaşımı desteklenmelidir.
yazabilirim diye kara kara düşünürken konuyu
sevgili editörümüze sordum. Harika bir yol gös- Gıda bankaları, dayanışma dolapları ve toplu-
luk mutfakları gibi yapılar, gıda paylaşımının çok
terdi. Yapay Zekaya soralım dedi. Günümüzün akıl
hocası pek değişik bilgiler verdi doğrusu ama en önemli birer aracıdır. Bu yapılar, israfı azaltmaya
ve ihtiyaç sahiplerine yardım etmeye yöneliktir.
önemlisi PAYLAŞMAKTI.
Örneğin, bir restoranın artan yemeklerini gıda
Gıda veya besin, bireylerin yaşamlarını sürdüre- bankasına bağışlaması hem çevresel hem de top-
bilmesi için temel gereksinmedir. Toplumların lumsal açıdan çok değerli bir davranıştır.
sağlıklı ve huzurlu yaşamı için yaşamsal kaynaktır. Artık yiyeceklerin çöp olarak oluşturacağı çevre
Dünyada her yıl milyonlarca ton gıdanın israf edil- kirliliğini de hesaba katmak gerekir. Bir besinden
mesi kaynakların tükenmesine yol açarken, mil- sonuna kadar yararlanmayı hedeflemeliyiz. Anne-
yonlarca insanın da açlıkla mücadele etmesine min artan pirinç pilavını çorbaya veya kadınbudu
tanıklık ediyor. Gıda paylaşımının adil olmadığını köfteye dönüştürmesini şimdi daha büyük bir
görüyoruz. Global Dünyanın çözüm bekleyen en saygıyla anıyorum. Tüketemediğimiz bayatlamış
önemli sorunu bu değil mi?
ekmeklerle ne çok yemek üretirdi. Biz bu tutum-
Toplum içinde dayanışmanın yeniden inşa edil- luluğu da kaybettik ne yazık ki. Oysa Amerika’da
mesi gerekliliğini vurgulamak istiyorum. Son bir restoranda tüketemediğin yemeği kutuya ko-
yıllarda ‘askıda ekmek’ ile başlayan sonra daha yup evine götürebilirsin.
değişik alanlara da yansıyan bir uygulamadan söz
edeceğim. Çok küçük bir katkı ile yapılabilecek, Günümüzde dijital teknolojiler, gıda paylaşımını
kolaylaştırma konusunda büyük bir potansiyele
insani yönü çok değerli, çok bir güzel uygulama.
sahiptir. Mobil uygulamalar ve online platform-
Gıda paylaşımı, toplumsal dayanışmanın en te- lar, artan yemeklerin veya fazla gıdaların ihtiyaç
mel unsurlarından birisidir. Tarih boyunca insan- sahiplerine ulaşmasını hızlandırabiliyor. Örneğin,
lar, hayatta kalabilmek için kaynaklarını ortaklaşa “Too Good To Go” veya “Olio” gibi uygulamalar,
kullanmış ve dayanışma ağları kurmuşlar. Ama kullanıcıların fazla gıdalarını paylaşmasına olanak
modern toplumlarda bireysellik ve tüketim çılgın- tanımaktadır. Bu tür yenilikler, topluluklar arasın-
lığı, bu dayanışma ruhunu zedelemiş. daki dayanışmayı teknolojinin desteğiyle güçlen-
dirmekte.
Gıda paylaşımı, sadece bir yardımlaşma faaliyeti
değil, aynı zamanda sosyal adaletin sağlanması Sonuç olarak diyebilirim ki: Gıda paylaşımı, sade-
için bir araçtır. İhtiyaç sahiplerine ulaşan gıdalar, ce açlıkla mücadele için değil, aynı zamanda top-
sadece karın doyurmakla kalmaz, aynı zamanda lumsal dayanışmayı artırmak ve kaynakları daha
toplumsal eşitlik algısını güçlendirir ve insanlar verimli kullanmak için kritik bir çözümdür. Her bi-
arasındaki empatiyi artırır. reyin ve kurumun bu konuda sorumluluk alması
hem bugün hem de gelecekte daha sürdürülebi-
Konunun bir diğer yönü de gıda israfıdır. Birçok ül- lir bir toplum oluşturmak için önemlidir.
kede gıda israfı, büyük bir sorundur. Hazırlama, pi-
şirme kayıpları kadar masa artıkları da çok önemli Gıdayı paylaşmak, sadece ihtiyaç sahiplerine yar-
bir sorun olarak görünüyor. Gıdanın üretimden dım etmek değil, aynı zamanda insani değerleri
tüketiciye ulaşana kadar geçirdiği zincirde, hasat- hatırlamaktır.
tan depolamaya, satıştan tüketime kadar birçok

48 BOSİAD SİNERJİ / Ocak 2025 BOSİAD SİNERJİ / Ocak 2025 49