Page 66 - Sinerji s20
P. 66
köşe yazısı / Sema Adalı
Sema Adalı
İnsan Kaynakları Danışmanı
sema@semaadali.com
Çintemani:
Güç, kuvvet, saltanat
Çini sanatında ve Osmanlının 15.yy’dan itibaren Kuvvet nedir ? oldu. Başarısızlığın sebebi, eskiden savaşlara gi-
kumaş/halı desenlerinde sık sık kullandığı “çin- den yöneticilerin yerini saraydan çıkmayan, zevki
temani” denilen bir motif vardır. Bu motif üç be- Elde edilen gücün, fizikteki tanımı ile kütleli bir sefa peşinde olan, Bizans oyunları ile etki altında
neğin (topun) yan yana gelmesi ile oluşur; güç, cisme hareket kazandıran etki “kuvvet” olarak ta- kalan padişahların yanlış kararlar alması, koca bir
kuvvet ve saltanat anlamına gelmektedir. Orta nımlanabilir. Yani bilgiye dayalı bu gücün, hareke- imparatorluğun sonunu getirdi.
Asya kökenli olan bu motif aynı zamanda Türkle- te geçirilmesi gerekir. Nasıl Osmanlı’dan Türk Silah
rin göçebe ve savaşçı ruhu ile birleşerek saltana- Kuvvetleri’ne kadar olan yapılanmada başarı; de- Bugün işletmelerimizde de üst yönetim/genel
tını sürdürme düşüncesi bugün şirketlerimize de niz, hava, kara, jandarma ve sahil güvenlik olmak müdürün masa başında iş yapmayı tercih etmesi,
yansımaktadır. üzere bu kuvvetlerin harekete geçmesine bağlı etki altında kalarak yönetmesi, anlık veya keyfi ka-
ise şirketlerin de başarısı bölümlerin harekete rarlar vermesi, verilen kararların arkasında durma-
Güç nedir ? geçmesine bağlıdır. ması şirketlerde güven duygusunu azaltmaktadır.
Azalan güven duygusu ve acabalarla dolu bir
Sıfat olarak kullanılan “güç” kelimesi en basit an- Peki bu kuvvetleri kim harekete geçirecek? Üst
lamıyla; ağır ve yorucu emekle yapılan, kolay ol- yönetim veya genel müdür, kuvvetleri harekete yönetim şekli, çalışanları bazen kendi aralarında
mayan, yapılması, başarılması zor, çetin anlamına geçirmeden önce, kuvvetler arasındaki sınır çiz- dahi Bizans oyunları yapmaya itmektedir. Dola-
gelmektedir. Ve bu zorluğu başarabilen kişiler ge- gilerini, hareket alanını, yani yetkileri ve aradaki yısıyla genel müdürün etrafında hep “Çok yaşa
nelde bugün işadamı senkronizasyonu ta- padişahımcılar” eksik olmaz. Genel müdürün kol-
sıfatıyla (unvanıyla) kar- nımlamalıdır. Aksi tak- tuğu da, tıpkı son dönemdeki padişahların maruz
şımıza çıkan kişilerdir. dirde bölümler, bazen kaldıkları gibi valide sultanların devlet yönetimi-
Her şeyi dengede tutmak iyidir. kendileri ile ilgili olma- ne müdahale etmesi ile duraklama dönemine
Bu kişiler uzaklardaki yan ve bilmedikleri ko- girmeye başlar. İşte böyle, “Çok yaşa müdürüm”
ışığı görüp, risk alarak Her şeyi uyumlu tutmak nularda da söz beyan diyerek genel müdürü de yanlış yönlendirmeye
onun üzerine giden ve daha iyidir. ederek, yanlış kararla- başlayanlar ile köklü dediğimiz şirketlerin dahi ya-
bugün vizyoner dedi- Victor Hugo rın alınmasına neden şam ömürleri kısalmaya başlayarak bir gün yok
ğimiz şirket kurucuları olacaklardır. Burada olur.
olan işadamlarıdır. Tıp- önemli olan bölümler
kı dünya tarihinin en arasındaki işbirliğinin
uzun süreli imparatorluklarından birinin temelle- ve her bölümün kendi içindeki bilginin gücünü Güç, kuvvet ve saltanatlık
rini atmış, yaklaşık 600 yıl varlığını sürdürmüş Türk harekete geçirmesi ile “birlikten kuvvet doğar” arasındaki denge
devletinin kurucusu Osman Gazi gibi.
atasözünü doğrulamaktır. Güç, kuvvet ve saltanatlığı simgeleyen “çintema-
Doğu Avrupa, Güneybatı Asya, Kuzey Afrika ve ni” motifi aslında çok güzeldir. Ancak bu üç tane
Atlas Okyanusu’na kadar daha fazla toprak ka- beneğin bir araya gelmesi ile bunlar arasındaki
zanma ruhu, bugün şirketlerimizde daha fazla ka- Saltanat (yönetimi) nedir? dengenin sağlanması önemlidir. Üç benekten biri
zanç elde etmek için verilen mücadele ruhudur. Bildiğiniz gibi saltanatlık; Osmanlı İmparatorlu- olmazsa denge bozulur, ama özellikle saltanatlığı
Eskiden savaş tekniklerine dayalı verilen bu mü- ğu dönemindeki yönetim şekline verilen addır. bir yönetim şekli olarak tanımlarsak, saltanatlığın
cadele, bugün bilgiye dayalı verilmektedir. Şirket Yönetim şekli Osmanlı Hanedanı mensubu pa- yerini kurumsal yönetim tarzı almalıdır.
kurucusu hiç kimsenin fark etmediği bir pazarı, bir dişahın görünüşte mutlak (tek) Kurumsallaşmada ana amaç, şirke-
bilgiyi başka bir bilgiyle bileştirerek, yepyeni bir egemen olmasına dayalıdır. tin geleceğini göz önünde bulun-
ürün yaratarak bir anda o sektördeki gücü elinde durarak doğru koltuklarda doğru
bulundurmaya başlamaktadır. Ve olmaz denilen Bu ana tanımdan yola çıkarsak, kişilerin oturması ile şirketin sü-
olur hale gelmektedir. özellikle aile şirketlerinde aile bi- rekliliğini sağlamaktır. Yoksa padi-
reylerinin yönetiminde olması ve/
Ancak bu bilginin tek başına bir kişide olması şahlığın gücü ile o koltuklarda veli-
yeterli değildir. Bilgi, şirketteki diğer bölümler ve veya yıllarca aynı koltukta oturan ahtlar değil, bilginin gücü ile sahada
kişiler arasında senkronize olarak, itici kuvvet ha- genel müdürün veya aile bireyleri- yönetebilme becerisine sahip kişiler
line gelerek yapılan işe katma değer sağlamalıdır nin bazen saltanatlık derecesinde oturmalı ve yönetim oyununu keyfi
ki sürdürülebilir güç haline gelsin. yönetim sürdürmeleri şirketi zora değil kurallara göre ve herkes için eşit
sokmaktadır. Bu yönetim şekli olacak şekilde oynamalıdırlar.
600 yıllık başarılarla dolu Os-
manlı İmparatorluğu’nun sonu
64 BOSİAD SİNERJİ / Kasım - Aralık 2016