Page 38 - sinerji_42.sayi_web_pdf

dosya / Sanayinin devi 60 yaşında

Türkiye’de kalkınmanın

ilk kıvılcımı: BURSA OSB

Her şey, 1960 yılında planlı kalkınma döneminde sanayinin ‘lokomotif sektör’
gösterilmesiyle başladı. Sanayi deyince akla gelen ilk şehir Bursa da bu
ataktan nasibini fazlasıyla alacaktı. Bir anlamda, ‘sanayileşme’ Türkiye’nin
son yarım asrına damga vuracak baş döndürücü sürecin beşiği oldu. İşte bu
dönüşüm sürecinin henüz başında, Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nin (BOSB)
temelleri atıldı. Yarım asrı aşan dönüşümün ilk harcı Bursa’da döküldü.

Tarım toplumundan sanayi toplumuna geçişte- açık olduğu 1950’li yıllarda yaşanan kıtlık ve ‘Her
ki en önemli faktör sanayi devrimidir. II. Sanayi fukaralaşan Rusya’nın kucağına düşer’ yargısıyla
Devrimi’nin hayata geçtiği süreçte 19. yüzyılın çıkardığı bir kanunla fazlalık veren gıda madde-
sonlarına doğru İngiltere ve Amerika’da Organi- lerini, ihtiyacı olan ülkelere yerel paraları karşılığı
ze Sanayi Bölgeleri kurulduğu görülür. Konunun satmaya karar verir. Bundan yararlanan ülkeler-
zirve yaptığı dönem ise II. Dünya Savaşı’ndan den biri de Türkiye’dir. Batı blokunun lideri ABD,
sonraki süreçtir. Bu dönemdeki Amerika ve Sov- milli paralar karşılığı yapılan bu gıda maddeleri-
yetler Birliği arasındaki soğuk savaş ve dünyanın nin satımlarından ötürü Karşılıklı Paralar Fonu’n-
iki kutuplu hale gelmesi, yeni pazarlar yaratma da biriken, Türkiye’nin ise para basarak ödediği
dürtüsü ve diğer gerekçeler Organize Sanayi yerel paraları eritmek, aynı zamanda Sovyet
Bölgeleri’nin süratle, gelişmekte olan ve az ge- sosyalizm düşüncesinin yayılmasını engellemek
lişmiş ülkelerde de çoğalmasına neden olur. için güçlendirmek istediği ülkelerin sanayisini
Amerikan hükümeti, tarımın tabiat şartlarına çok teşvik etmeye karar verir.

36 BOSİAD SİNERJİ / Temmuz - Eylül 2021