Page 56 - sinerji_43.sayi_web_PDFF

köşe yazısı / Esin Göksu Şeker

Ülkemizde

beslenmenin

durumu nedir?

Dr. Dyt. Ş. Esin Göksu Şeker Bu sayıdaw yazıma iki önemli soru ile başlamak Uygulanan destekleme politikaları ile üretici gelir-
İstanbul Okan Üniversitesi istiyorum: lerinde denge sağlanamamıştır
Beslenme ve Diyet Uzmanı 1. Gıda güvencesi, güvenli gıda ve sağlıklı bes- Bu bağlamda:
esin.seker@gmail.com
lenme konularında Türkiye’de durum nedir?
Türkiye’nin kişi başına et tüketiminin beyaz etteki
2. Ulusal gıda ve beslenme politikalarının uy- üretim artışı nedeniyle 16 kg’dan 18 kg’a yükseldi-
gulanması ve yeni politikaların oluşturulma- ği görülmektedir.
sına yönelik çalışmalar var mıdır?
Üretilen toplam süt miktarının artmasına karşın
Beslenme; büyüme ve gelişme, yaşamın sürdü- göreceli olarak nüfus artış oranının gerisinde kal-
rülmesi, sağlığın korunması ve geliştirilmesi için dığından kişi başına üretim/tüketim 11 kg’dan 7
gıdaların tüketilmesidir. Sağlıklı bir yaşam ancak kg’a düşmüştür.
gıda güvencesi ve güvenliğinin sağlanması ile
sürdürülebilir. Buna karşılık, Avrupa Birliği ve diğer gelişmiş ül-
kelerde, kişi başına et üretimi, domuz hariç, 45-50
Gıda güvencesi ve güvenliğinin sağlanması, sağ- kg iken, kişi başına süt üretimi 200-240 kg civa-
lığın korunması ve geliştirilmesi, hastalıkların ön- rındadır.
lenmesi, çevrenin korunması ve sosyo-ekonomik Ülkemizde tarımsal üretimdeki sorunlar nedeniy-
gelişmenin sağlanması amacıyla politikalar oluş- le, bitkisel ham yağlar, yağlı tohumlar, pirinç, mı-
turulurken gıda ve sağlık kavramlarının birlikte ele
alınması gerekir. sır, hayvansal ürünler ve yem hammaddeleri gibi
ürünler dış alım şeklinde sürdürülmektedir. Buna
Ulusal Gıda ve Beslenme Stratejisinin Ana Hedefi: ek olarak, buğday, şeker, süttozu gibi ürünlerin de
Küreselleşen dünya ile uyumlu, yaşam kalitesi ar- ithalatı yapılmaktadır.
tırılmış, sağlıklı ve gelişmiş bir toplumdur.
Fındık, kuru incir, çekirdeksiz kuru üzüm, kuru
Gıda güvencesi: Tüm insanların her zaman aktif kayısı, tütün, zeytinyağı, turunçgiller, pamuk, ve
ve sağlıklı bir yaşam için gerekli olan besin gerek- yaş meyve-sebze ihracatı önemli olmakla birlikte
sinmelerini ve gıda önceliklerini karşılayabilme dünyadaki fiyatlandırılmadan çok düşük düzeyde
temel ilkesi ile yeterli, sağlıklı, güvenilir ve besle- olduğundan getirisi de düşüktür.
yici besine fiziksel ve ekonomik bakımdan sürekli
erişebilmeleri durumudur. Ulusal Gıda ve Beslenme Stratejisi Çalışma Grubu
Raporu (1) ile Türkiye’de gıda satın alma ve tüke-
Ülkemizdeki tarımsal yapı, tarımda yeterli ölçüde timi dikkate alınarak Türk halkının beslenme alış-
teknoloji kullanılamaması ile istenilen verimlilik kanlıkları değerlendirilebilir.
sağlanamamaktadır. Tarım sektöründe üretime Buna göre günlük enerjinin ortalama %50’si ek-
yönelik yetmezlik en önemli sorun olarak gözük- mek ve tahıl ürünlerinden sağlanmaktadır. Yıllar
mektedir. Son yıllarda tarım ve hayvancılıktaki ge-
rileme, yetersizlik boyutundadır. içerisinde gıda tüketim eğilimi incelendiğinde
ekmek, süt-yoğurt, et, taze sebze ve meyve tüke-
Türkiye’de gıda üretimini ve dolayısı ile tüketi- timinin azaldığı; kurubaklagiller, yumurta ve şeker
mini etkileyen tarım politikaları incelendiğinde, tüketiminin arttığı söylenebilir.
özellikle son yıllarda tarım ve hayvancılıkla ilgili Genelde toplam yağ tüketim miktarında önemli
kesime sağlanan desteklerin hedef kitleye yeteri farklılık olmamasına karşın bitkisel sıvı yağ tüke-
kadar yansımadığı görülmüştür. Tarım ve hayvan- timi azalmış, katı yağ özellikle margarin tüketimi
cılık için saptanan amaçların gerçekleştirilemediği
veya yeterince etkin olamadığı saptanmıştır. artmıştır.
Toplumun bazı kesimlerinde makro ve mikro be-

54 BOSİAD SİNERJİ / Ekim - Aralık 2021