Page 58 - Sinerji_s23
P. 58

köşe yazısı / Esin Göksu Şeker



















                                                Güneşi sevmek






                     Yrd. Doç. Dr. Esin Göksu Şeker  Güneş sözcüğü daima içimi ısıtır. Güneş sistemi   ları, kanser, alerjiler çok güncel ve sık karşılaşılan
                            İstanbul Okan Üniversitesi
                            Beslenme ve Diyet Uzmanı  ve üzerinde yaşadığımız Dünya’nın varoluş sebe-  hastalıklar oldu.
                              esin.seker@gmail.com  bi de güneş değil mi? Ne yazık ki onun faydaları-
                                                nı değil de yarattığı riskleri konuşur olduk. Ozon   Bağışıklık sistemi çöküyor da nedeni ne olabilir?
                                                tabakasının delinmesi, güneşten gelen ışınların   Pek çok neden sıralanabilir ancak D vitamini ye-
                                                insan organizmasına verdiği zarar konuşuluyor.   tersizliği en çok üzerinde konuşulan güncel ko-
                                                Oysa biz insanoğlu için ne kadar çok faydası ol-  nulardan bir tanesi…
                                                duğunun ayırımında değiliz.          Güneşin bol olduğu bu coğrafyada bu nimetten
                                                                                     yeteri kadar faydalanabiliyor muyuz? Ne yazık
                                                Son zamanların en çok konuşulan konusu “bağı-
                                                şıklık sistemi” oldu. Pek çok sağlık sorunu bunun   ki cevabım hayır. Toplumun büyük bir kesimi D
                                                çökmesi ile açıklanıyor. Kas ve kemiklerin eri-  vitamini yetersizliği ile karşı karşıya. Kapalı me-
                                                mesi, süreğen yorgunluk, bitkinlik ve isteksizlik,   kanlarda çalışmak, kapalı giysiler giymek, kanser
                                                enerjisi tükenmişlik gibi sağlıksız bir yaşam için-  olmak korkusu ile güneşten kaçmak bu tabloyu
                                                deyiz. Büyük çoğunluk unutkanlıktan yakınıyor.   ağırlaştırıyor.
                                                Belleğimiz zayıflıyor, odaklanma sorunları yaşa-  Beslenmeyle ilgili bir eksiklik olduğunu işaret
                                                nıyor. Duygu durumu dengesizliği, depresyona,   edebiliriz. Ancak D vitamini eksikliği besinlerle
                                                sıkılma, daralma günümüz toplumunda sanki   yerine konulamıyor. Yeterli miktarlarda tüketimi
                                                moda oldu. Şeker hastalığı, kalp-damar hastalık-  yapılsa bile D vitamininden zengin; yumurta,
                                                                                     balık, süt ürünleri gereksinimin en çok % 10’unu
                                                                                     karşılayabiliyor, geriye kalan % 90 için güneşe
                                                                                     gereksinme var. O zaman güneşi sevmekten söz
                                                                                     edelim ve güneşe çok gereksinmemizin olduğu
                                                                                     gerçeğini yeniden vurgulayalım.

                                                                                     D  vitamini  güneşten  gelen  mor  ötesi  (UV/Ult-
                                                                                     raviyole) ışınların etkisi ile deride üretiliyor. Cilt
                                                                                     altında bulunan bir kolesterol ürünü, UV ışınla-
                                                                                     rının etkisiyle D vitamini ön maddesine dönüşü-
                                                                                     yor. Kolesterolden D vitamini üretim sürecinde
                                                                                     güneşten gelen mor ötesi ışınları UVA ve UVB
                                                                                     olarak ikiye ayırıyoruz. UVB deriye temas ettiğin-
                                                                                     de kolesterolü D vitamini ön maddesi kolekalsi-
                                                                                     ferole çeviren mor ötesi bir ışındır. UVA ise tam
                                                                                     tersine UVB sayesinde üretilen D vitamini ön
                                                                                     maddesi kolekalsiferolü parçalayıp D vitamini
                                                                                     üretimini bozmaktadır. Yani UVA ve UVB’nin etki-
                                                                                     leri birbirinin tersidir. UVA melanositleri uyararak
                                                                                     cildi bronzlaştırmakla, cildi mor ötesi ışınların

       56  BOSİAD SİNERJİ / Mayıs - Haziran 2017
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63