Page 48 - Sinerji s8
P. 48
köşe yazısı / Sema Adalı
Sema Adalı
İnsan Kaynakları
Danışmanı
sema@semaadali.com
Güç kavgası: Ünvanlar
Bugünlerde piyasalarda yaşanan canlanma, şir- İşte bu noktada; dilin doğru kullanımı ve açıkla- kaybetme riski ile karşı karşıya getirmektedir. Bu
ket içinde yaşanan yönetim ve iletişim sorunları- yıcı iletişim görevi ana fonksiyonunu kaybedip, gerçekten çok acı bir durum. İletişlim sorunlarını
nı yine gündeme getirmeye başladı. Aslında kar- yuvarlak cümleler ile iş yapma çabası iletişim “ünvanın gücü” ile bastırmaya çalışarak şirkete
şılaştığımız yönetim sorunlarının nedenleri biraz problemlerine neden olmaktadır. Artık bireyler vermiş olduğunuz maddi zarara biri dur deme-
iletişim biraz da bireyin ego-ünvan tatmininden “işin kendisini” yapma çabasından çıkıp, bireysel li. Ama kimse size taraf olmuyor, sorun hep bir
kaynaklanmaktadır. Şirket içerisinde küçücük çatışmalara girmeye başlamaktadırlar. O zaman üst güç olan diğer ‘ünvan gücü’ne sahip genel
bir sorun nasıl oluyor da bireyin işten ayrılma- bir şirket “işin kendisi” ile boğuşmayı değil, birey- müdüre kadar çıkıyor. O da kendi gücünü kul-
sına kadar gidebiliyor? Kimse mi dur diyemiyor, ler arasında iletişim problemlerini çözmek için lanarak iletişim gücünün gücüne inanmadan,
kimse mi müdahale edemiyor ki şirket, o bireye zaman harcamaya başlar. Bu da şirkettin rekabet sorunun özüne inmeden, kısadan hisse ile “sen
yaptığı yatırımı bir anda sokağa atmayı göze ala- gücünü azaltır, çünkü bireyler artık işi yapmaya çalışansın, amirine itaat etmek zorundasın” söz-
biliyor? Böyle bir durumda işveren ve yöneticiler, değil, kendilerine verilen ünvanlar aracılığı ile leri ile insana yapılan trilyonluk yatırımları soka-
çalışanları değil, biraz da yönetim kademesinde- egolarını tatmin etme savaşına girerler. ğa atmayı göze alıyor.
ki kişileri sorgulamalılar.
Alt ve üst kadrolar birbirine karşı direnç göste- Bu senaryo her ne kadar ürkütücü olsa da ma-
Tüm bu soruların cevabı aslında iki ana nedene rerek, ünvanın vermiş olduğu ‘güç’ ile “Ben senin alesef gerçek. O yüzden şirketlerdeki güç den-
bağlanabilir: Dil sorunu ve bireyin kişiliği. Dil; bir amirinim, benim dediğimi yapmak” zorundasın geleri olan ‘bilgi gücü’, ‘iletişim gücü’ ve ‘ünvan
ülkenin iletişim ve bilim aracı olup, bir toplumun sözleri, bireysel çatışmalara dönüşmektedir. Di- gücü’ tekrar gözden geçirmelidir.
rekabet edebilirlik yapı taşlarından en önem- lin yanlış kullanımı ve yaşanan iletişim problemi
lisidir. İletişim, günlük konuşma ve yazılı dili ile “ünvanların güç savaşı” ile çözülmeye çalışılır.
gelişir ve günlük hayatın içinde yer alır. Ancak Dolayısıyla ünvan gücünün, bireyin kişiliği ile ör- GÜÇ DENGESİ DENGELENMELİ
bugünkü rekabet ortamında zaman baskısı ile tüşmesi son derece önemlidir. Çünkü bireylere
dilin cümle yapısı “özne-nesne-tümleç-yüklem” müdür, şef gibi yöneticilik ünvanları verilirken,
kuralından uzaklaşıp, söylenmek istenenin anla- aynı zamanda ‘ünvanların hegemonik gücü’ de Bugün şirketlere para kazandıran iletişimin ve
mını da bozarak, iletişim problemlerinin yaşan- kendiliğinden verilmiş oluyor. Mevcut ünvanlar, bilginin gücüdür. İletişimin gücü, alınan ileti-
masına neden olmaktadır. Günlük iş ortamında güç simgesi olarak algılanıyor ve ünvan eşittir şim eğitimlerinde değil, iletişimin özü olan dilin
sözlü, yazılı veya mail yoluyla yaptığınız iletişimi güç oluyor. O yüzden bir kişiye bir ünvan veri- cümle yapısını doğru kullanmakta yatmaktadır.
sadece bir anlık hatırlayan ve nasıl da şirket için- lirken biraz düşünülmeli. Bu ünvanın gücü Hitler Bilginin gücü ise elde edilen bilgiyi, işin doğru
deki iletişim problemine neden olanlardan biri gibi ya bir milleti yok edebilir ya da Atatürk gibi yapılması için verilen mücadelededir. ‘İletişim
olduğunuzu fark ederek gülümseyin. Aşağıda, bir ülkeyi yoktan var edebilir. Şirketteki bir yöne- gücü’nü ve ‘bilginin gücü’nü nerede konumlan-
belki de tüm üretim şirketlerinde geçen bu ko- tici de kendisine verilen ünvanın gücü ile ya şir- dırırsanız, rekabet edebilirlik gücü kendisini ora-
nuşmaya göz attın; da geliştirecektir. İletişim ve bilgi gücü yüksek
ket içindeki verimliliği artırabilir ya da azaltabilir. insan kaynağını şirketlerde tutabilmelinin gücü
“L35 modelinin teknik resmine göre üretimdeki Ünvanlar, bir konuda yetki sahibi olabilme gücü- ‘ünvan savaş’larının önüne geçebilmektir.
A bandındaki K1 makinenin kalıbını saat 15:00’a nü yanında getirse de bir işin yapılabilmesi için
kadar bağla” görevi çalışana sakın aşağıdaki gibi ‘ünvan gücü’, ‘iletişim ve bilgi gücü’nün önüne Kendi dilini doğru kullanmaktan uzaklaşarak
söylenmesin; “L’ye göre hemen şu makinenin geçmemelidir. Çünkü yönetici seviyesindeki iletişim problemi yaşamaya başlayan ve bilgi
kalıbını bağla” şeklinde söylenerek, arkasında kişiler, o işin yapılma talebinde bulunurken, gücünü kendisinde bulunduran insan kaynağını
birçok soru ve problemi beraberinde getiriyor kendi ‘iletişim güçleri’ sayesinde çalışanların kolayca harcamayı göze alan “ÜNVAN GÜCÜ”, bir
olmasın? şirketin şirket kültürüne dönüşmeye başladığı
bilgi gücünden faydalanarak, o talebin yerine an şirket kendi varlığını yok etmeye mahkum
Üstü kapalı ve belirsizliklerle dolu iş talebi “Hangi getirmesini sağlayabilirler. Bir yöneticinin kendi kalır.
model, neye göre, hangi banda, hangi makineye ünvanının gücünü kontrollü yönetip yönetme-
göre?” sorularını peş peşe getirirken, “Anlamadın mesi çok önemlidir. Çünkü şirket kaynakları kul-
mı, kaç kez söyleyeceğim?” konuşmaları veri- lanılarak, sıfır kilometre bir kişiye yapılan yatırım
len görevin aciliyetini (acil olmasa da) “ünvanın ile ona ‘bilgi gücü’ kazandırırken, iletişim proble-
gücü” ile birleştirerek, üslup hatasına dönüşmek- mi nedeniyle ‘ünvanın gücünü’ kullanma terci-
tedir. hi, milyarlarca yatırım yapılan çalışanı bir anda
46 BOSİAD SİNERJİ / Eylül - Ekim 2014