Page 54 - Sinerji s8

köşe yazısı / Zeynep Handan Özcebe
Zeynep Handan Özcebe
Avukat

Anonim şirketlerde

avukat tutma

mecburiyeti

Bursa Barosu tarafından geçtiğimiz aylarda ano- yük mülki idare amirliğine bildirilmesi üzerine, AVUKAT BULUNDURMA ZORUNLULUĞU İFADE-
nim şirketlere bir yazı gönderildi. Bu yazıyı alan bir mahallin en büyük mülki idare amirliğince şikayet SİNDEN, AVUKATI KADROLU VE SİGORTALI ÇALIŞ-
çok işletme sahibi ‘Avukat tutma mecburiyeti’ ve edilen kuruluşların şikayete konu dönem içerisin- TIRMAK ZORUNLULUĞU DEĞİL, BİR AVUKAT İLE
‘Cumhuriyet Savcılığı’na ihbarda bulunma’ hak- de sözleşmeli avukat çalıştırıp çalıştırmadıklarını AVUKATLIK SÖZLEŞMESİ YAPMAK VE ÜCRETİNİ
kında bilgi almak istedi. Aslında bu yazı geçtiği- ilgili kuruluş ile yapacakları yazışma veya görev- ÖDÜYOR OLMAK ANLAŞILMALIDIR. Şirket avuka-
miz senelerde de Baro tarafından gönderilmişti, lendirecekleri memur aracılığıyla mahallinde tes- tı, sözleşmeli olarak şirkete danışmanlık hizmeti
ancak son iki senedir kanundan doğan bu zorun- pit ettikten sonra, sözleşmeli avukat çalıştırmadığı verecek ve bunun karşılığında aylık bir bedel öde-
luluğa uymayan şirketler sıkı takip altında ve ciddi tespit edilen kuruluşların avukat çalıştırmadıkları necektir. Ancak sözleşmedeki ücretin Avukatlık
cezalar ödemek zorunda kaldılar. her ay için, sanayi sektöründe çalışan 16 yaşından Kanunu’ndaki ücretin tavan ve tabanlar düzenle-
büyük işçilerin suç tarihinde yürürlükte bulunan melerine uygun olması gerekmektedir. Zira yine
Bahsi geçen avukat tutma zorunluluğu, Avukat- asgari ücretinin bir aylık brüt tutarı kadar para 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164’üncü mad-
lık Kanunu’nun değişen 35. maddesinden kay- cezası ile cezalandırılmalarına karar verilir. Verilen desi gereği, avukatlık asgarî ücret tarifesi altında
naklanmaktadır. Bu madde; “Kanun işlerinde ve bu kararlar 11.2.1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat vekâlet ücreti kararlaştırılamaz. Ücretsiz dava alın-
hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, Kanunu hükümlerine göre ilgililere tebliğ edilir. ması halinde durum baro yönetim kuruluna bildi-
hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer rilir. Avukatlık ücretinin kararlaştırılmamış olduğu
organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait Mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından şi- veya taraflar arasında yazılı ücret sözleşmesinin
hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri ta- kayet üzerine kesilen bu cezalara karşı ilgili, tebliğ bulunmadığı, yahut ücret sözleşmesinin belir-
kip etmek, bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek, tarihinden itibaren en geç 7 gün içinde yetkili sulh gin olmadığı ya da tartışmalı olduğu veya ücret
yalnız baro da yazılı avukatlara aittir. Baroda yazılı ceza mahkemesine itiraz edebilir. Sulh ceza mah- sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün geçersiz
avukatlar birinci fıkradakiler dışında kalan resmi kemesinin itiraz üzerine verdiği kararlar kesindir. sayıldığı hallerde; değeri para ile ölçülebilen dava
dairelerdeki bütün işleri de takip edebilirler... An- Bu cezalar 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme ve işlerde asgari ücret tarifelerinin altında olma-
cak, Türk Ticaret Kanunu’nun 272’nci maddesinde Alacaklarının Tahsil Usulü hakkında kanuna göre mak koşuluyla ücret itirazlarını incelemeye yetkili
ön görülen; esas sermaye miktarının 5 katı veya tahsil edilir ve hazineye gelir kaydedilir.” şeklinde- merci tarafından davanın kazanılan bölümü için
daha fazla esas sermayesi bulunan anonim şirket- dir. Ne var ki eski Ticaret Kanunu’nun bahsi geçen avukatın emeğine göre ilâmın kesinleştiği tarih-
ler (Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 332. maddesin- 272’nci maddesini karşılayan bir hüküm, yeni Türk teki dava değerinin yüzde 10’u ile yüzde 20’si ara-
de esas sermaye 50 bin TL’den aşağı olamaz diye- Ticaret Kanunu’nda bulunmamaktadır. Bu durum sındaki bir miktar avukatlık ücreti olarak belirlenir.
rek 50.000x5=250.000 TL sermayesi olan şirketleri Yeni Ticaret Kanunu döneminde anonim şirketler Değeri para ile ölçülemeyen dava ve işlerde ise
zorunlu kılmıştır) ile üye sayısı 100 veya daha fazla ve yapı kooperatifleri için avukat bulundurma avukatlık asgari ücret tarifesi uygulanır.
olan yapı kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bu- zorunluluğu kalktı gibi algılanmaktadır. Ancak
lundurmak zorundadır. Bu fıkra hükmüne aykırı Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 1’inci maddesinde AVUKAT BULUNDURMAMANIN CEZASI
davranan kuruluşlara Cumhuriyet savcısı tarafın- de öngörüldüğü üzere; bu kanundaki hükümler- NEDİR?
dan sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay le, bir ticari işletmeyi ilgilendiren işlem ve fiillere 1136 sayılı Avukatlık Yasası’nın 35’inci maddesi;
için, sanayi sektöründe çalışan 16 yaşından büyük ilişkin diğer kanunlarda yazılı özel hükümler, ticari “Sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için,
işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan asgari hükümlerdir. sanayi sektöründe çalışan 16 yaşından büyük iş-
ücretin 2 aylık brüt tutarı kadar idari para cezası çiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan asgari
verilir.” şeklindedir. SÖZLEŞME ŞARTI
ücretin 2 aylık brüt tutarı kadar idari para cezası
Yine Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Kanunu Yö- 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun ilgili madde- verilir” diyerek, kesilecek cezanın ölçüsünü belir-
netmeliği’nin 15. maddesi de “29.6.1956 tarihli ve sinde, ‘sözleşmeli avukat bulundurma’ ibaresi lemiştir. Bu belirlemeye göre bir hesaplama ya-
6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 272’nci mad- kullanılmaktadır. Aynı kanununun 163’üncü mad- pacak olursak; 2013 yılı için ilk 6 ay, 16 yaşından
desinde öngörülen esas sermaye miktarının 5 katı desinde sözleşmenin serbestçe düzenleneceği büyükler için asgari ücret 978,60 TL olması nede-
veya daha fazla esas sermayesi bulunan anonim belirtilmiş olup, SÖZLEŞMENİN YAZILI OLARAK niyle avukat tutulmayan her ay için 978,60 TL x 2=
şirketler ile üye sayısı 100 veya daha fazla olan yapı YAPILMASI YÖNÜNDE BİR ŞART KOŞULMAKTA- 1.957,2 TL aylık ceza ödeme zorunluluğu doğaca-
kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bulundurmak DIR. Sözleşmeli avukat tayin edildiği, uygulamada ğı gibi, gerçeğe aykırı beyanda bulunan şirketler
zorundadır. Birinci fıkrada sözü edilen kuruluşların sözleşmenin ibrazı ve avukat tarafından düzenle- hakkında şikayet yoluna da gidilebilecektir.
sözleşmeli avukat bulundurma zorunluluğuna nen serbest avukatlık makbuzu ile belgelendiril-
aykırı davrandıklarının ilgililerce mahallin en bü- mektedir.
52 BOSİAD SİNERJİ / Eylül - Ekim 2014