Page 59 - sinerji_s44_14042022_kucuk_pdf

Gluten İçeren Yiyecekler Nelerdir? Gluten İntoleransı Nedir? Glutensiz Beslenmenin Zararları?
• Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gluten içeren Gluten intoleransı, çölyak dışı gluten duyarlılığı Glutensiz beslenme pek çok besinin tüketimini
besinlerdir. Bazı durumlarda ve bireysel ayrı- olarak da tanımlanmaktadır. Nedeni bilinmemek- sınırlandırır. Yasaklanan besinlerden en önemlisi
calıklarda yulaf tüketimi yapılabilir. le birlikte otoimmün sistemle ilişkilendirilmekte- ekmektir. B grubu vitaminden zengin olan ekmek
dir. Özellikle çölyak hastalığı ile benzerlik gösteren çeşitleri özellikle bilişsel sağlık ve sinir iletimi için
• Buğdaydan elde edilen ürünler farklı besin-
lerin içeriğinde de bulunabilir, bu besinlere gluten intoleransının ayırıcı bir tanımı bulunma- önemlidir. B vitaminlerinin yetersizliğinde unut-
dikkat edilmelidir. Pastanelerde satılan kek, maktadır. kanlık, yorgunluk ve halsizlik hali çok sık görüle-
poğaça, börek gibi hamur işleri buna örnek Çölyak hastalığı ve buğday alerjisi teşhisi bulun- bilir. Ekmek çeşitleri aynı zamanda iyi bir lif kayna-
gösterilebilir. mayan bireylerin, beslenme programlarından ğıdır. Midede doygunluk hissinin oluşmasında ve
gluten içeren besinlerin çıkarılması ile şikayetler bağırsakların düzgün çalışmasında önemli rolleri
• İrmik, makarna, noodle bulgur, şehriye ve geriliyorsa ve bu besinler tekrar tüketildiğinde ye- vardır.
kuskus buğday ürünü olduğu için gluten niden aynı şikayetler görülüyor ise gluten intole- Glutensiz beslenme uygulandığında vücutta tia-
içerir.
ransı var denilebilir. Bu yüzden kişiler gluten into- min, niasin, , riboflavin ve folat eksikliği görülebilir.
• Hazır çorbalar ve bulyonlardan kaçınılmalı- leransı bulunup bulunmadığını sınama- yanılma İlerleyen dönemlerde daha büyük sağlık sorun-
dır. yolu ile tahmin edebilir. larının yaşanmaması için beslenme planından
çıkartılan besinlerin yerine aynı besin değerine
• Müsli, kahvaltılık gevrekler ve krakerler, Gluten İntonleransının Belirtileri Nelerdir ve sahip besinler eklenmelidir.
• Malt, malt aroması içeren biradan da uzak Nasıl Anlaşılır?
durulmalıdır. Gluten intoleransının belirtileri hem çölyak hasta- Kimler Glutensiz Beslenme Uygulamamalı?
lığına hem de irritabl bağırsak sendromuna ben- Glutensiz beslenme diyeti, tedavi amaçlı uygu-
Glutensiz Besinler Nelerdir? zemektedir. lanmalıdır. İshal, karın ağrısı, kabızlık, şişkinlik,
• Taze meyve ve sebzeler baş ağrısı gibi şikayetler çok sık yaşanıyorsa ve
Gluten içeren besinleri tükettiği zaman kişilerin
• Kuru fasulye, nohut, mercimek, soya fasulye- kendilerinde fark edebileceği karın ağrısı, ishal, bu konuda bir tanı alınmış ise, bu semptomların
si, barbunya gibi bakliyat çeşitleri kabızlık, bulantı, kusma, baş ağrısı, görmede bula- giderilmesi amacına yönelik glutensiz beslenme
nıklık, ellerde ve ayaklarda uyuşma hissi, yorgun- denenebilir. Bunun için de işin uzmanı olan Diye-
• Fındık, ceviz, badem gibi kabuklu kuruye- tisyenlerden diyet almak gerekir.
mişler luk hali ve kilo kaybı gibi semptomlardan birkaçı
varsa gluten intoleransının belirtisi denilebilir. Gluten içeren besinlerin çoğunluğunun B grubu
• Süt, peynir, yoğurt, kefir, ayran gibi az yağlı Gluten içeren diyete tekrar başlandığında semp- vitaminlerinden ve posadan zengin olduğu unu-
süt ve süt ürünleri tomların yeniden görülmesi gluten intoleransının tulmamalıdır. Hem bilişsel fonksiyonlar hem de
• Yumurta, tavuk, kırmızı et, hindi eti, balık ve varlığına dair önemli bir tanı kriteri sayılabilir. bağırsak sağlığı için bu vitaminlerin önemi çok
diğer deniz ürünleri Bu tip durumlarda glutensiz beslenme diyeti uy- fazladır. Bu yüzden gluten hassasiyeti görülmüyor
ise gelişme çağındaki gençler, çocuklar, hami-
• Patates, mısır, pirinç, kinoa, keten tohumu gulanmalıdır. leler, yaşlılar ve çok zayıf bireyler gluten diyeti
gibi tahıl grubunda yer alan besinler Glutensiz beslenme programında etiket okuma uygulamamalıdır.

• Mısır, soya, pirinç, patates ve fasulyeden ya- alışkanlığı mutlaka edinilmelidir. Paketli ürü-
pılan glutensiz unlar nün gluten içermemesi o ürünün direkt sağlıklı
olduğu anlamına gelmemektedir. Besinin içe-
• Mısır ve patates nişastası riğinde bulunan yağ, şeker değerlerine, besin

• Tüm katı ve sıvı yağlar içeriğine ve katkı maddelerine dikkat edilmelidir.
• Şeker

BOSİAD SİNERJİ / Ocak - Mart 2022 57