Page 48 - img20240905_14230935
P. 48
köşe yazısı / Zeynep Handan Özcebe
4857 sayılı iş kanunu ve
çocuk ve genç işçilerin
çalıştırılma usul ve esasları
hakkında yönetmelik ile
genç işçi çalıştırma koşulları
Zeynep Handan Özcebe İş yerlerinde çocuk ve genç işçi çalıştırma mış genç işçilerin çalışmasına izin verilecek işler,
Avukat koşulları İş Kanunu ve yönetmeliklerle on dört yaşını doldurmuş ve zorunlu ilk öğretim
düzenlenmiş olup bu konudaki yasal mev- çağını tamamlamış çocukların çalıştırılabilecekleri
zuata uyulmaması halinde önemli kanuni hafif işler, onaltı yaşını doldurmuş fakat on-
yaptırımlarla karşı karşıya kalınma tehli- sekiz yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi
kesi arzedebilecektir. Bu nedenle genç ve çeşit işlerde çalıştırılabilecekleri ve çalışma
çocuk işçi çalıştıran işyerlerinin bu kanun koşulları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan-
ve yönetmelik maddelerine riayet etmeleri lığı tarafından altı ay içinde çıkarılacak bir
önem arz etmektedir. yönetmelikle belirlenir.
4857 sayılı İş Kanunun 71-72-73. maddeleri çocuk (Değişik dördüncü fıkra: 4/4/2015-6645/38
ve genç işçi çalıştırma koşullarını içerir. İş Kanunu- md.) Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve
na dayalı çıkarılan yönetmelik de çocuk ve genç örgün eğitime devam etmeyen çocukların ça-
işçi çalıştırma koşullarını düzenler; lışma saatleri günde yedi ve haftada otuz beş
saatten; sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde ça-
Çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma
yasağı lışanların ise günde beş ve haftada otuz saatten
Madde 71 – (Değişik birinci fıkra: 4/4/2015- fazla olamaz. Bu süre, on beş yaşını tamamlamış
çocuklar için günde sekiz ve hafta da kırk saate
6645/38 md.) On beş yaşını doldurmamış çocuk- kadar artırılabilir.
ların çalıştırılması yasaktır. Ancak, on dört yaşını
doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamam- Okul öncesi çocuklar ile okula devam eden ço-
lamış olan çocuklar; bedensel, zihinsel, sosyal ve cukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri,
ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla gün-
okullarına devamına engel olmayacak hafif işler de iki saat ve haftada on saat olabilir. Okulun ka-
de çalıştırılabilirler. On dört yaşını doldurmamış palı olduğu dönemlerde çalışma süreleri yukarıda
çocuklar ise bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki dördüncü fıkrada öngörülen süreleri aşamaz.
gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okul- (Ek fıkra: 4/4/2015-6645/38 md.) Sanat, kültür
larına devamına engel olmayacak sanat, kültür ve ve reklam faaliyetlerinin kapsamı, bu faaliyetler-
reklam faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve de çalışacak çocuklara çalışma izni verilmesi, yaş
her bir faaliyet için ayrı izin almak şartıyla çalıştı- grupları ve faaliyet türlerine göre çalışma ve din-
rılabilirler.
lenme süreleri ile çalışma ortamı ve şartları, üc-
Çocuk ve genç işçilerin işe yerleştirilmelerinde retin ödenmesine ilişkin usul ve esaslar ile diğer
ve çalıştırılabilecekleri işlerde güvenlik, sağlık, hususlar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Kültür
bedensel, zihinsel ve psikolojik gelişmeleri, kişisel ve Turizm Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Millî Eğitim
yatkınlık ve yetenekleri dikkate alınır. Çocuğun Bakanlığı ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun
gördüğü iş onun okula gitmesine, mesleki eğiti- görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ba-
minin devamına engel olamaz, onun derslerini kanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirle-
düzenli bir şekilde izlemesine zarar veremez. nir.
On sekiz yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçi- Yer ve su altında çalıştırma yasağı
ler bakımından yasak olan işler ile on beş yaşını Madde 72 - Maden ocakları ile kablo döşemesi,
tamamlamış, ancak onsekiz yaşını tamamlama- kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya
46 BOSİAD SİNERJİ / Eylül 2024
