Page 45 - Sinerji 40. Sayı
P. 45

Metodoloji
                                        Çalışmamızda MGI yetkinlik modelini kullandık. Bu modelde yetkinlikler 5 kategori altında 25 alt yetkinlik olarak
                                        tanımlanmaktadır. 5 yetkinlik kategorisi şöyledir: Temel yetkinlikler, fiziksel yetkinlikler, ileri bilişsel yetkinlikler, sosyal
                                        yetkinlikler ve teknoloji yetkinlikleri.
                                        ABD Çalışma Bakanlığı’nın O*NET veri tabanından alınan 2.000 iş ortamı faaliyetinin her birini söz konusu faaliyeti
                                        gerçekleştirmek için gereken belirli bir yetkinliğe atayarak, bu yetkinlikleri tekil iş faaliyetleriyle eşleştirdik. Çalışanlar,
                                        belirli bir görevi yerine getirmek için birden fazla yetkinliği kullanıyor olsa da, sayısallaştırabilmek amacıyla, kullanılan
                                        ana bir yetkinlik belirledik. Örneğin, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde “ticari yazışma hazırlama” ve “hukuki
                                        veya araştırmayla ilgili belge hazırlama” faaliyetlerini, yüksek bilişsel yetkinlikler kategorisinde yer alan “ileri düzey
                                        okuryazarlık ve yazma” yetkinliği ile eşleştirdik. Perakende sektöründe ise “ürün veya parçaları stoklama” faaliyetini,
                                        fiziksel yetkinlikler kategorisinde yer alan genel motor yetkinlikler ve kuvvet yetkinliğiyle eşleştirdik, öte yandan
                                        “müşterileri ve ziyaretçileri karşılama” faaliyetini, temel yetkinlik kategorisinde yer alan temel iletişim yetkinlikleri ile
                                        eşleştirdik.
                                        Yetkinlikleri ölçebilmek için, söz konusu yetkinlik ile eşleştirilen faaliyetleri gerçekleştirmek için çalışanların kaç
                                        saat harcadığını inceledik. Her bir faaliyete belirli bir saat tahsis edebilmek için, O*NET’te bulunan her bir faaliyetin
                                        sıklığına ilişkin verileri, belirli bir meslekte çalışılan genel saat sayısı ile birleştirdik. Otomasyon ve gelecekte oluşacak
                                        iş artışı ile her bir faaliyetteki saat sayısı (ülkeye ve sektöre göre) değiştiğinden, farklı yetkinliklerin uygulanmasında
                                        harcanan saat sayısı da değişmektedir.
                    Her bilginin                     Temel yetkinlikler   Temel veri girişi ve veri işleme
                                                                           Temel veri girişi ve veri işleme
                                                     ​Temel yetkinlikler
                                                     ​Temel yetkinlikler
                                                                          Temel veri girişi ve veri işleme
                                                                           Temel sözel, sayısal ve iletişim
               dijital bir yansıması vardır.                                                                                           ​Temel yetkinlikler  Temel veri girişi ve veri işleme
                                                                          Temel sözel, sayısal ve iletişim
                                                     ​Temel yetkinlikler
                                                                          Temel veri girişi ve veri işleme
                                                                          Temel sözel, sayısal ve iletişim
                                                                          Temel sözel, sayısal ve iletişim
                                                     ​İleri seviye bilişsel
                                                                          İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
                    Edward Frenkin                   ​Temel yetkinlikler  Temel veri girişi ve veri işleme
                                                                          Temel sözel, sayısal ve iletişim
                                                     ​İleri seviye bilişsel
                                                     İleri seviye bilişsel
                                                                          İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
                                                                           İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
                                                                          Temel sözel, sayısal ve iletişim
                                                                          İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
                                                     ​İleri seviye bilişsel
                                                                          Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
                                                     yetkinlikler
                                                     ​İleri seviye bilişsel
                                                                          İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
                                                     yetkinlikler
                                                                           Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
                                                     yetkinlikler
                                                                          İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
                                                     yetkinliklerbilişsel
                                                     ​İleri seviye
                                                                          Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
                                                                          Yaratıcılık
                                                                          Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
                                                     yetkinlikler         Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
                                                                           Yaratıcılık
                                                     yetkinlikler         Yaratıcılık
                                                                          Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
                                                                          Yaratıcılık
                                                                          Eleştirel düşünme ve karar alma
                                                                          Yaratıcılık
                                                                           Eleştirel düşünme ve karar alma
                                                                          Yaratıcılık
                                                                          Eleştirel düşünme ve karar alma
        men otomasyonu sağlanabilir. Tekrarlı iş aktivi-                  Eleştirel düşünme ve karar alma
                                                                          Proje yönetimi
                                                                          Eleştirel düşünme ve karar alma
                                                                          Proje yönetimi
                                                                           Proje yönetimi
                                                                          Proje yönetimi
        tesinin çok olduğu mesleklerde (Üretim Çalışan-                   Eleştirel düşünme ve karar alma
                                                                          Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
                                                                          Proje yönetimi
                                                                          Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
                                                                           Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
                                                                          Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
                                                                          Zanaat ve teknik beceriler
        ları, Makine Operatörleri, Bordro Görevlileri vb)   ​Fiziksel yetkinlikler  Proje yönetimi
                                                                          Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
                                                                          Zanaat ve teknik beceriler
                                                     ​Fiziksel yetkinlikler
                                                                          Zanaat ve teknik beceriler
                                                     Fiziksel yetkinlikler
                                                                           Zanaat ve teknik beceriler
                                                                          Küçük motor becerileri
        otomasyonu mümkün olan faaliyetlerin oranı   ​Fiziksel yetkinlikler  Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
                                                     ​Fiziksel yetkinlikler
                                                                          Zanaat ve teknik beceriler
                                                                          Küçük motor becerileri
                                                                          Zanaat ve teknik beceriler
                                                                           Küçük motor becerileri
                                                                          Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
                                                                          Küçük motor becerileri
        daha yüksek iken, daha fazla etkileşim, iletişim,   ​Fiziksel yetkinlikler  Küçük motor becerileri
                                                                          Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
                                                                          Küçük motor becerileri
                                                                           Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
                                                                          Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
                                                                          Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
        uzmanlık  ve insan yönetimi gerektiren meslek-                    Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
                                                                          Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
                                                                          Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
                                                                          Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
                                                                           Genel ekipman tamiri ve mekaik yetkinlikler
                                                                          Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
        ler ise otomasyona daha az yatkındır.                             Büyük motor becerileri ve kuvvet
                                                                          Büyük motor becerileri ve kuvvet
                                                                          Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
                                                                          Büyük motor becerileri ve kuvvet
                                                                           Büyük motor becerileri ve kuvvet
                                                                          Denetleme ve takip
                                                                          Büyük motor becerileri ve kuvvet
                                                                          Büyük motor becerileri ve kuvvet
                                                                          Denetleme ve takip
                                                                           Denetleme ve takip
        Sektör bazında bakıldığında, en yüksek oto-  ​Sosyal yetkinlikler  Denetleme ve takip
                                                                          Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
                                                                          Denetleme ve takip
                                                     ​Sosyal yetkinlikler
                                                                          Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
                                                                          Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
                                                                          İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
        masyon potansiyelinin % 65 ile üretim, % 61 ile   ​Sosyal yetkinlikler  Denetleme ve takip
                                                     ​Sosyal yetkinlikler
                                                                           Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
                                                     Sosyal yetkinlikler
                                                                          Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
                                                                          İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
                                                                          İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
                                                                          Girişimcilik ve inisiyatif alma
        madencilik ve %  56 ile tarım sektörü olduğu   ​Sosyal yetkinlikler  Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
                                                                           İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
                                                                          İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
                                                                          Girişimcilik ve inisiyatif alma
                                                                          İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
                                                                          Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
                                                                          Girişimcilik ve inisiyatif alma
                                                                           Girişimcilik ve inisiyatif alma
        görülmektedir. Bu sektörlerdeki mesleklerde ön-                   Girişimcilik ve inisiyatif alma
                                                                          Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
                                                                          Girişimcilik ve inisiyatif alma
                                                                          Liderlik ve başkalarını yönetme
                                                                          Çevreyle uyum yetkinliklerive empatiti
                                                                           Çevreyle uyum yetkinlikleri ve empa
        görülebilir fiziksel faaliyetler yoğunlukta olduğu                Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
                                                                          Liderlik ve başkalarını yönetme
                                                                          Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
                                                                          Liderlik ve başkalarını yönetme
                                                                           Liderlik ve başkalarını yönetme
                                                                          Liderlik ve başkalarını yönetme
        için bu beklenen bir durumdur. Çok fazla insan                    Başkalarına öğretme ve eğitim verme
                                                                          Başkalarına öğretme ve eğitim verme
                                                                          Liderlik ve başkalarını yönetme
                                                                          Başkalarına öğretme ve eğitim verme
                                                                          Başkalarına öğretme ve eğitim verme
                                                                           Başkalarına öğretme ve eğitim verme
        etkileşimi ve alan uzmanlığı gerektirdiği için eği-  ​Teknoloji yetkinlikleri  İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
                                                                          İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
                                                     ​Teknoloji yetkinlikleri
                                                                          Başkalarına öğretme ve eğitim verme
                                                     ​Teknoloji yetkinlikleri
                                                                          İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
                                                                          İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
                                                                          İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
        tim hizmetleri, sağlık hizmetleri ve sosyal yardım   ​Teknoloji yetkinlikleri  İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
                                                                          İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
                                                     ​Teknoloji yetkinlikleri
                                                                           İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
                                                                          İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
                                                     Teknoloji yetkinlikleri
                                                                          Temel dijital yetkinlikler
                                                                          Temel dijital yetkinlikler
        gibi sektörlerde otomasyon potansiyeli daha                       İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
                                                                          İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
                                                                           İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
                                                                          Temel dijital yetkinlikler
                                                                          Bilimsel araştırma ve geliştirme
                                                                          Bilimsel araştırma ve geliştirme
        düşüktür.                                                         Temel dijital yetkinlikler
                                                                          Temel dijital yetkinlikler
                                                                           Temel dijital yetkinlikler
                                                                          Bilimsel araştırma ve geliştirme
                                                                          Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
                                                                          Bilimsel araştırma ve geliştirme
                                                                          Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
                                                                          Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
                                                                           Bilimsel araştırma ve geliştirme
            Yetkinliklerde Değişim                                        Bilimsel araştırma ve geliştirme
                                                                          Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
                                                                          Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
                                                                           Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
        Otomasyon ve dijitalleşme tüm işgücü üzerinde
        bir değişim yaratacaktır. Çalışanların bir bölümü-  Kaynak: McKinsey & Company İşimizin Geleceği Dijital Çağda Türkiye’nin Yetenek Dönüşümü Ocak 2020
        nün yeni roller veya meslekler edinmesi gereke-
        cektir. Değişim etkisi bu çalışanlar üzerinde daha   yetkinlikler (eleştirel düşünme, problem çözme,   yetkinliklerin neler olduğunu tespit etmektir. Bu-  35
        çok hissedilecektir. Gerçekleşecek olan değişim   yaratıcılık, vb.) de dâhil olmak üzere geleceğin   nun için organizasyon şemasındaki pozisyonları,
        için işgücünün yetkinliklerini geliştirmesi ve yeni   önemli yetkinliklerine ve niteliklerine odaklan-  görev tanımlarını ve yetkinlik profillerini analiz
        meslekler için yetkinlik kazanması gerekir, bu da   malıdır. Liderler, bu yetkinlikleri geliştirme konu-  ederek, dijitalleşmeye uygun olabilecek iş akti-
        Türkiye’deki yetenek dönüşümü için önemli bir   sunda organizasyonlarını hazırlamalıdır.   vasyonları ile ilgili çalışmalar yapılmalı ve gelece-
        rol oynamaktadır.                                                        ğe yön verilmelidir.
                                            Yapılan bir diğer çalışma, teknolojinin gelişimi ile
        İşlerin içeriklerinin değişmesi ile birlikte gelecek-  birlikte çalışanlar da kendi yetkinliklerini geliştir-  Bu çalışmanın ana mimarı insan kaynakları bö-
        teki yetkinlikler beş kategori altında toplanmak-  mesi gerektiğini düşünüyorlar ve ön plana çıkan   lümü olmalıdır ve unutulmamalıdır ki insan kay-
        tadır.                              yetkinlikler aşağıdaki gibidir.      nakları her zaman şirketin geleceğine yön vere-
                                                                                 cek stratejik bir ortaktır.
        Bugünün yetkinlikleri ile karşılaştığında 2030 yılı   Bu çalışmadan kendimize çıkarmamız gereken
        için yapılan projeksiyonda toplam işgücü payı-  pay, 2030  Türkiye’nin  yetenek  dönüşümü için
        nın en çok olduğu fiziksel yetkinliklerde % 8’lik   şirket ve bireyler olarak odaklanmamız gereken
        bir azalış beklenirken, temel yetkinliklerde de
        benzer şekilde %10’luk bir düşüş görülmekte-
        dir. Veri girişi ve ekipman işletme/kullanma gibi   Adaptasyon                                     86%
        yetkinliklerde otomasyon kullanımı daha kolay   Problem Çözme                                     85%
        olduğu için temel yetkinlikler ve fiziksel yetkin-
        liklerin  çoğu  sektörde  azalacağı  öngörülüyor.   İşbirliği                                   81%
        İleri seviye bilişsel yetkinliklerde % 7 artış, sosyal   Duygusal Zeka                       76%
        yetkinliklerde % 22 oranında artış ve en büyük   Yaratıcılık ve İnovasyon                   74%
        yetkinlik değişiminin % 63 oranı ile teknoloji yet-  Liderlik                             69%
        kinliklerinde beklenmektedir.
                                                   Dijital Beceri                                 69%
        Önümüzdeki 10 yılda çok daha fazla sosyal ve   Risk Yönetimi                         60%
        teknolojik yetkinliklere sahip çalışanlar gereke-
        cektir. Sosyal yetkinlikler (zorlukları yenme gücü   STEM* Becerisi…             53%
        ve değişime ayak uydurma, vb.), teknoloji yetkin-  Girişimcilik                50%
        likleri (programlama, veri analizi, vb.) ve bilişsel
                                            Kaynak: PWC - Workforce of the future. The competing forces shaping 2030
                                                                                                          BOSİAD SİNERJİ / Ocak - Mart 2021  43
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50