Page 45 - Sinerji 40. Sayı
P. 45
Metodoloji
Çalışmamızda MGI yetkinlik modelini kullandık. Bu modelde yetkinlikler 5 kategori altında 25 alt yetkinlik olarak
tanımlanmaktadır. 5 yetkinlik kategorisi şöyledir: Temel yetkinlikler, fiziksel yetkinlikler, ileri bilişsel yetkinlikler, sosyal
yetkinlikler ve teknoloji yetkinlikleri.
ABD Çalışma Bakanlığı’nın O*NET veri tabanından alınan 2.000 iş ortamı faaliyetinin her birini söz konusu faaliyeti
gerçekleştirmek için gereken belirli bir yetkinliğe atayarak, bu yetkinlikleri tekil iş faaliyetleriyle eşleştirdik. Çalışanlar,
belirli bir görevi yerine getirmek için birden fazla yetkinliği kullanıyor olsa da, sayısallaştırabilmek amacıyla, kullanılan
ana bir yetkinlik belirledik. Örneğin, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde “ticari yazışma hazırlama” ve “hukuki
veya araştırmayla ilgili belge hazırlama” faaliyetlerini, yüksek bilişsel yetkinlikler kategorisinde yer alan “ileri düzey
okuryazarlık ve yazma” yetkinliği ile eşleştirdik. Perakende sektöründe ise “ürün veya parçaları stoklama” faaliyetini,
fiziksel yetkinlikler kategorisinde yer alan genel motor yetkinlikler ve kuvvet yetkinliğiyle eşleştirdik, öte yandan
“müşterileri ve ziyaretçileri karşılama” faaliyetini, temel yetkinlik kategorisinde yer alan temel iletişim yetkinlikleri ile
eşleştirdik.
Yetkinlikleri ölçebilmek için, söz konusu yetkinlik ile eşleştirilen faaliyetleri gerçekleştirmek için çalışanların kaç
saat harcadığını inceledik. Her bir faaliyete belirli bir saat tahsis edebilmek için, O*NET’te bulunan her bir faaliyetin
sıklığına ilişkin verileri, belirli bir meslekte çalışılan genel saat sayısı ile birleştirdik. Otomasyon ve gelecekte oluşacak
iş artışı ile her bir faaliyetteki saat sayısı (ülkeye ve sektöre göre) değiştiğinden, farklı yetkinliklerin uygulanmasında
harcanan saat sayısı da değişmektedir.
Her bilginin Temel yetkinlikler Temel veri girişi ve veri işleme
Temel veri girişi ve veri işleme
Temel yetkinlikler
Temel yetkinlikler
Temel veri girişi ve veri işleme
Temel sözel, sayısal ve iletişim
dijital bir yansıması vardır. Temel yetkinlikler Temel veri girişi ve veri işleme
Temel sözel, sayısal ve iletişim
Temel yetkinlikler
Temel veri girişi ve veri işleme
Temel sözel, sayısal ve iletişim
Temel sözel, sayısal ve iletişim
İleri seviye bilişsel
İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
Edward Frenkin Temel yetkinlikler Temel veri girişi ve veri işleme
Temel sözel, sayısal ve iletişim
İleri seviye bilişsel
İleri seviye bilişsel
İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
Temel sözel, sayısal ve iletişim
İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
İleri seviye bilişsel
Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
yetkinlikler
İleri seviye bilişsel
İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
yetkinlikler
Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
yetkinlikler
İleri düzey okur-yazarlık ve yazma
yetkinliklerbilişsel
İleri seviye
Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
Yaratıcılık
Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
yetkinlikler Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
Yaratıcılık
yetkinlikler Yaratıcılık
Karmaşık bilgi işleme ve yorumlama
Yaratıcılık
Eleştirel düşünme ve karar alma
Yaratıcılık
Eleştirel düşünme ve karar alma
Yaratıcılık
Eleştirel düşünme ve karar alma
men otomasyonu sağlanabilir. Tekrarlı iş aktivi- Eleştirel düşünme ve karar alma
Proje yönetimi
Eleştirel düşünme ve karar alma
Proje yönetimi
Proje yönetimi
Proje yönetimi
tesinin çok olduğu mesleklerde (Üretim Çalışan- Eleştirel düşünme ve karar alma
Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
Proje yönetimi
Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
Zanaat ve teknik beceriler
ları, Makine Operatörleri, Bordro Görevlileri vb) Fiziksel yetkinlikler Proje yönetimi
Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
Zanaat ve teknik beceriler
Fiziksel yetkinlikler
Zanaat ve teknik beceriler
Fiziksel yetkinlikler
Zanaat ve teknik beceriler
Küçük motor becerileri
otomasyonu mümkün olan faaliyetlerin oranı Fiziksel yetkinlikler Sayısal ve istatistiksel yetkinlikler
Fiziksel yetkinlikler
Zanaat ve teknik beceriler
Küçük motor becerileri
Zanaat ve teknik beceriler
Küçük motor becerileri
Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
Küçük motor becerileri
daha yüksek iken, daha fazla etkileşim, iletişim, Fiziksel yetkinlikler Küçük motor becerileri
Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
Küçük motor becerileri
Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
uzmanlık ve insan yönetimi gerektiren meslek- Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
Genel ekipman işletme ve kullanma-sürme
Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
Genel ekipman tamiri ve mekaik yetkinlikler
Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
ler ise otomasyona daha az yatkındır. Büyük motor becerileri ve kuvvet
Büyük motor becerileri ve kuvvet
Genel ekipman tamiri ve mekanik yetkinlikler
Büyük motor becerileri ve kuvvet
Büyük motor becerileri ve kuvvet
Denetleme ve takip
Büyük motor becerileri ve kuvvet
Büyük motor becerileri ve kuvvet
Denetleme ve takip
Denetleme ve takip
Sektör bazında bakıldığında, en yüksek oto- Sosyal yetkinlikler Denetleme ve takip
Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
Denetleme ve takip
Sosyal yetkinlikler
Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
masyon potansiyelinin % 65 ile üretim, % 61 ile Sosyal yetkinlikler Denetleme ve takip
Sosyal yetkinlikler
Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
Sosyal yetkinlikler
Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
Girişimcilik ve inisiyatif alma
madencilik ve % 56 ile tarım sektörü olduğu Sosyal yetkinlikler Adapte olabilme ve sürekli öğrenme
İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
Girişimcilik ve inisiyatif alma
İleri düzey iletişim ve müzakere yetkinlikleri
Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
Girişimcilik ve inisiyatif alma
Girişimcilik ve inisiyatif alma
görülmektedir. Bu sektörlerdeki mesleklerde ön- Girişimcilik ve inisiyatif alma
Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
Girişimcilik ve inisiyatif alma
Liderlik ve başkalarını yönetme
Çevreyle uyum yetkinliklerive empatiti
Çevreyle uyum yetkinlikleri ve empa
görülebilir fiziksel faaliyetler yoğunlukta olduğu Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
Liderlik ve başkalarını yönetme
Çevreyle uyum yetkinliklerive empati
Liderlik ve başkalarını yönetme
Liderlik ve başkalarını yönetme
Liderlik ve başkalarını yönetme
için bu beklenen bir durumdur. Çok fazla insan Başkalarına öğretme ve eğitim verme
Başkalarına öğretme ve eğitim verme
Liderlik ve başkalarını yönetme
Başkalarına öğretme ve eğitim verme
Başkalarına öğretme ve eğitim verme
Başkalarına öğretme ve eğitim verme
etkileşimi ve alan uzmanlığı gerektirdiği için eği- Teknoloji yetkinlikleri İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
Teknoloji yetkinlikleri
Başkalarına öğretme ve eğitim verme
Teknoloji yetkinlikleri
İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
tim hizmetleri, sağlık hizmetleri ve sosyal yardım Teknoloji yetkinlikleri İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
Teknoloji yetkinlikleri
İleri seviye analiz ve matematiksel yetkinlikler
İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
Teknoloji yetkinlikleri
Temel dijital yetkinlikler
Temel dijital yetkinlikler
gibi sektörlerde otomasyon potansiyeli daha İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
İleri düzey bilgi teknolojileri yetkinlikleri ve programlama
Temel dijital yetkinlikler
Bilimsel araştırma ve geliştirme
Bilimsel araştırma ve geliştirme
düşüktür. Temel dijital yetkinlikler
Temel dijital yetkinlikler
Temel dijital yetkinlikler
Bilimsel araştırma ve geliştirme
Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
Bilimsel araştırma ve geliştirme
Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
Bilimsel araştırma ve geliştirme
Yetkinliklerde Değişim Bilimsel araştırma ve geliştirme
Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
Teknoloji tasarımı, mühendislik ve bakım
Otomasyon ve dijitalleşme tüm işgücü üzerinde
bir değişim yaratacaktır. Çalışanların bir bölümü- Kaynak: McKinsey & Company İşimizin Geleceği Dijital Çağda Türkiye’nin Yetenek Dönüşümü Ocak 2020
nün yeni roller veya meslekler edinmesi gereke-
cektir. Değişim etkisi bu çalışanlar üzerinde daha yetkinlikler (eleştirel düşünme, problem çözme, yetkinliklerin neler olduğunu tespit etmektir. Bu- 35
çok hissedilecektir. Gerçekleşecek olan değişim yaratıcılık, vb.) de dâhil olmak üzere geleceğin nun için organizasyon şemasındaki pozisyonları,
için işgücünün yetkinliklerini geliştirmesi ve yeni önemli yetkinliklerine ve niteliklerine odaklan- görev tanımlarını ve yetkinlik profillerini analiz
meslekler için yetkinlik kazanması gerekir, bu da malıdır. Liderler, bu yetkinlikleri geliştirme konu- ederek, dijitalleşmeye uygun olabilecek iş akti-
Türkiye’deki yetenek dönüşümü için önemli bir sunda organizasyonlarını hazırlamalıdır. vasyonları ile ilgili çalışmalar yapılmalı ve gelece-
rol oynamaktadır. ğe yön verilmelidir.
Yapılan bir diğer çalışma, teknolojinin gelişimi ile
İşlerin içeriklerinin değişmesi ile birlikte gelecek- birlikte çalışanlar da kendi yetkinliklerini geliştir- Bu çalışmanın ana mimarı insan kaynakları bö-
teki yetkinlikler beş kategori altında toplanmak- mesi gerektiğini düşünüyorlar ve ön plana çıkan lümü olmalıdır ve unutulmamalıdır ki insan kay-
tadır. yetkinlikler aşağıdaki gibidir. nakları her zaman şirketin geleceğine yön vere-
cek stratejik bir ortaktır.
Bugünün yetkinlikleri ile karşılaştığında 2030 yılı Bu çalışmadan kendimize çıkarmamız gereken
için yapılan projeksiyonda toplam işgücü payı- pay, 2030 Türkiye’nin yetenek dönüşümü için
nın en çok olduğu fiziksel yetkinliklerde % 8’lik şirket ve bireyler olarak odaklanmamız gereken
bir azalış beklenirken, temel yetkinliklerde de
benzer şekilde %10’luk bir düşüş görülmekte-
dir. Veri girişi ve ekipman işletme/kullanma gibi Adaptasyon 86%
yetkinliklerde otomasyon kullanımı daha kolay Problem Çözme 85%
olduğu için temel yetkinlikler ve fiziksel yetkin-
liklerin çoğu sektörde azalacağı öngörülüyor. İşbirliği 81%
İleri seviye bilişsel yetkinliklerde % 7 artış, sosyal Duygusal Zeka 76%
yetkinliklerde % 22 oranında artış ve en büyük Yaratıcılık ve İnovasyon 74%
yetkinlik değişiminin % 63 oranı ile teknoloji yet- Liderlik 69%
kinliklerinde beklenmektedir.
Dijital Beceri 69%
Önümüzdeki 10 yılda çok daha fazla sosyal ve Risk Yönetimi 60%
teknolojik yetkinliklere sahip çalışanlar gereke-
cektir. Sosyal yetkinlikler (zorlukları yenme gücü STEM* Becerisi… 53%
ve değişime ayak uydurma, vb.), teknoloji yetkin- Girişimcilik 50%
likleri (programlama, veri analizi, vb.) ve bilişsel
Kaynak: PWC - Workforce of the future. The competing forces shaping 2030
BOSİAD SİNERJİ / Ocak - Mart 2021 43