Page 58 - Sinerji 40. Sayı

sağlık / Prof. Dr. Defne Kaya

COVID-19

kadar büyük bir

tehlike kapıda:

Hareketsiz bir

pandemi süreci

Koronavirüs Hastalığı (COVID-19), oldukça fazla yıkıma neden olan enfeksiyonun adıdır. İlk olarak
Aralık 2019’da Wuhan’da (Çin) ortaya çıkan insan solunum sistemini tehlikeye atan bir patojendir.
Başlangıçta, COVID-19 pnömoni (zatürre) olarak teşhis edildi, ancak araştırmalar virüsün yarasa
kökeninden kaynaklandığı sonucuna varıncaya kadar etiyolojisi (nedeni) hakkında net bir anlayış
yoktu. 7 Ocak’ta teyit edildi ki, COVID-19, yarasa koronavirüsleriyle % 95 benzerliğe sahipti.
Zamanla COVID-19, yaygın etkileri ve insandan insana bulaşma yolu nedeniyle Dünya Sağlık
Örgütü (WHO) tarafından 11 Şubat 2020’de pandemi olarak adlandırıldı.

Bu nedenle, virüsün hızlı ve küresel şekilde bu- boyunca ve sonrasında doğru fizik tedavi ile her
laşması, dünya çapında vakaların ‘tsunamisine’ iki koşulun da önlenebileceğini ileri sürmektedir.
neden oldu. Dünya Sağlık Örgütü’nün 7 Mart COVID-19’un kas iskelet sistemi üzerine doğru-
2021 tarihli güncel raporuna göre dünyada dan etkileri:
223 ülkede 116.135.492 COVID-19 tanılı kişi ve
2.581.976 ölüm bildirilmiştir. COVID-19, kardiyo- COVID-19’un kas-iskelet sistemi üzerindeki
pulmoner tutulumla ateş, öksürük ve yorgunluk doğrudan etkileri, virüsün hastanın kas-iskelet
gibi birçok belirtiye neden olmaktadır. Daha sistemini aktif olarak nasıl etkilediğine bağlıdır.
şiddetli vakalarda balgam üretimi, baş ağrısı, COVID-19 esas olarak solunum yolunu ve da-
hemoptizi (kanlı balgam), ishal, dispne (nefes mar sistemi ile tüm vücut yapılarını. Bu neden-
darlığı) ve lenfopeni (lenfosit sayısının azlığı) de le, kana erişim, virüsün vücutta dolaşarak diğer
bildirilmiştir. COVID-19’un kas-iskelet sistemini sistemlere zarar vermesine ve miyalji, kas kaybı,
üzerine etkisi kaşeksi veya sarkopeni (kas kaybı) miyasteni (kas ve sinir kavşağındaki iletim bo-
gibi durumlara yol açan miyaljiler (yani kas ağ- zukluğu) ve yorgunluk gibi bulguların ortaya
rıları) olarak görülmektedir. Yukarıda listelenen çıkmasına ortam hazırlar. Vakaların dörtte biri ilâ
Prof. Dr. Defne Kaya durumlar, kas-iskelet sistemi üzerinde ciddi etki- yarısında miyalji ve miyasteniler bildirilmiştir. Bu
Bursa Uludağ Üniversitesi, lere yol açara ve kas iskelet sistemi sorunlarına bulgular, kişi hastalıkla savaşırken sadece geçici
Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve hatta bazı senaryolarda ölüme bile neden ola- etkilere sahip değildir, hastalık sırasında ve he-
Rehabilitasyon Bölüm Başkanı bilir. Yine de araştırmalar, hastanede kalış süresi men sonrasında müdahale edilmediğinde ka-

56 BOSİAD SİNERJİ / Ocak - Mart 2021