Page 56 - sinerji_42.sayi_web_pdf

sağlık / Prof. Dr. Defne Kaya

Televizyon

karşısında uyumak

obezite riskini

artırıyor…

Prof. Dr. Defne Kaya Utlu Derinleşemeyen uyku ile obezite arasında bir ilişki
Bursa Uludağ Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi olabileceğini belirten uzmanlar, aydınlık bir ortamda
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı
ya da televizyon karşısında uyumanın, melatonin
salınımını azaltarak uyku kalite ve düzenini bozduğuna
dikkat çekiyor. Hücreleri yenileyici, bağışıklık

sistemini düzenleyici ve yaşlanmayı geciktirici hormon
olan melatoninin gece salgılandığını ve vücut saatinin
doğru ayarlanması gerektiğini unutmamalıyız.

Melatoninin, hücreleri yenileyici, bağışıklık sis- aydınlık ve geç saatte uyuyup erken saatte
temini düzenleyici, vücudun biyolojik ritmini uyanmak nedeniyle derinleşemeyen uyku ile
ayarlayıcı, anti-oksidan ve yaşlanmayı gecik- obezite arasında bir ilişki olabileceğini göster-
tirici bir hormondur. Bu hormonun üretimi di. Aydınlık bir ortamda ya da televizyon kar-
ve salınımı karanlık ile başlar, aydınlık ile sona şısında uyuma, melatonin salınımını azaltarak
erer. 23.00- 05.00 saatleri arasında salgılanan uyku kalite ve düzenini bozmakta, sirkadiyen
melatonin 02.00-04.00 arasında en yüksek de- ritmi (dünyanın kendi ekseni etrafında yakla-
ğerlerine ulaşır. Aydınlık döneminin uzaması şık 24 saat süren dönüşünün canlılar üzerinde
veya aniden ışığa çıkılması melatonin üretimi- oluşturduğu biyokimyasal, fizyolojik ve davra-
ni durdurur. Melatonin büyüme hormonunu nışsal ritimlerin tekrar edilmesi) olumsuz yön-
artırıcı özelliğe sahiptir. Büyüme hormonu ise de etkilemekte, tüm bunlar da obezite riskini
hipofizin ön kısmından salgılanan, insanlarda artırmaktadır.
ve hayvanlarda büyüme, hücre üretimi ve ye-
nilenmesini uyaran hormondur. Televizyon karşısında uyumak vücut kütle in-
deksinde (VKİ) %10 artışa yol açmaktadır. Ön-
Biyolojik ritmin yani vücut saatinin doğru ayar- celikle, vücut ağırlığımızın boyumuzun kare-
lanamaması halinde uykusuzluk, yorgunluk sine bölünmesi ile elde edilen VKİ’nin normal
hissi, iştahsızlık, hazımsızlık, zihinsel ve fiziksel sınırlarda olup olmadığını kontrol etmeliyiz.
performans kaybı, reaksiyon zamanında uza- İdeal VKİ: 19-24 yaş için 19-24; 25-34 yaş için
ma, hafızada azalma gibi birçok sorunla kar- 20-25; 35-44 yaş için 21-26; 45-54 yaş için 22-
şı karşıya kalınmaktadır. Güncel bir çalışma, 27 ve 65 yaş üzerinde 24-29 aralığında olma-

54 BOSİAD SİNERJİ / Temmuz - Eylül 2021