Page 50 - Bosiad Sinerji Dergisi Sayı 48

haber / UİB köşe yazısı / Zeynep Handan Özcebe

UİB’in Mayıs İhracatı

3.1 Milyar Dolar

Türkiye’nin Genel Sekreterlik bazında en fazla ihracat yapan ikinci birliği olan Uludağ
İhracatçı Birlikleri’nin (UİB) Mayıs ayı ihracatı, 3 milyar 147 milyon 832 bin dolar olarak
gerçekleşti.

UİB’in 2023 Mayıs ayı ihracat rakamları açık- dönemine yüzde 17’lik artışla 12 milyar 399 ta ulaşan Uludağ Hazır Giyim ve Konfeksiyon
landı. Mayıs ayındaki ihracatı 3.1 milyar dolar milyon 623 bin dolar oldu. İhracatçıları Birliği’nin (UHKİB), yılın ilk beş Ücret kesme cezası
olan UİB’in, yılın ilk beş ayındaki ihracatı geçen ayındaki ihracatı ise 447 milyon 388 bin dolar
yılın aynı dönemine göre yüzde 15.3’lük artış- UTİB’İN İHRACATI MAYISTA 105 seviyelerinde gerçekleşti.
la 14 milyar 988 milyon 893 bin dolar oldu. MİLYON DOLAR OLDU
Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB), Mayıs UMSMİB’İN İHRACATI MAYIS
Mayıs ayı ihracat verilerini değerlendiren UİB ayında 105 milyon 200 bin dolar ihracata imza AYINDA 21.8 MİLYON DOLAR 4857 sayılı İş Kanunu’nun 8. Maddesin de iş İşveren ancak işyerindeki düzen ve disiplini sağ- Zeynep Handan Özcebe
Koordinatör Başkanı Baran Çelik, “Bu yılın ilk attı. UTİB’in Ocak-Mayıs dönemdeki ihracatı Mayıs ayında, 21 milyon 846 bin dolar ihra- sözleşmesi işçinin bağımlı olarak iş görmeyi iş- lama amacına yönelik disiplin cezası verebilir. İş- Avukat
çeyreğini yüzde 4 büyüme ile kapatıyor ol- ise 551 milyon 323 bin dolar olarak gerçek- cat yapan Uludağ Meyve Sebze Mamulleri verenin de işçinin bu çalışmasına karşılık olarak çinin eylemleri işyeri düzenini bozmuyorsa ücret
mak, ülkemiz tarihinin en büyük depreminin leşti. İhracatçıları Birliği (UMSMİB), Ocak-Mayıs dö- belirli bir ücreti ödemeyi üstlendiği sözleşme kesme cezası uygulanamaz. Ayrıca ücret kesme
olduğu bir dönemi ve küresel ekonomide ya- neminde 91 milyon 618 bin dolar ihracat ger- olarak tanımlanmıştır.Ancak işçinin işverenine cezasının uygulanabilmesi için işçinin ilgili eyle-
şanan sorunları göz önüne aldığımızda, kötü UHKİB’TEN MAYISTA 91 MİLYON çekleştirmiş oldu. karşı iş görme dışında farklı yükümlülükleri de mi gerçekleştirirken kusurlu olması gerekmek- tir. Kanunla belirlenen bu sınırın aşıldığı sözleş-
bir sonuç değil. Bu büyümeye, enflasyona DOLAR İHRACAT bulunmaktadır. Bu yükümlülükler ilgili işyerine tedir. Yine işçinin haksız eylemi ile bu eylem ne- me hükümleri geçersiz olup geçersiz sözleşme
paralel artan girdi maliyetleri nedeniyle re- Mayıs ayında, 91 milyon 148 bin dolar ihraca- UYMSİB’TEN MAYISTA özel, işyerinin disiplinini sağlamaya yönelik be- deni ile işçiye uygulanacak ücret kesme cezası hükümlerinin yerini yasal hükümler alacaktır. Bu
kabette zorlanan sanayi sektörlerinin katkısı 10.3 MİLYON DOLARLIK İHRACAT lirlenen kurallara uyma yükümlülüğü olabileceği işçinin kusuruyla orantılı olmalıdır. hükme aykırı olarak işçinin daha fazla miktarda
bir miktar düşük oldu. Ama ilk çeyrekte OECD Mayıs ayında, 10 milyon 350 bin dolar ihracat gibi örneğin işçinin iş güvenliğini ve iş sağlığını ücretinin kesilmesi halinde işçinin bu parayı iş-
Ülkeleri içinde en çok büyüyen 2. ülke olmak gerçekleştiren Uludağ Yaş Meyve Sebze İhra- tehlikeye atmama yükümlülüğü gibi kanundan İşçinin ücretinde yapılacak olunan kesin- verenden geri isteme hakkı bulunmaktadır.
önemli. Bu sonuç, ihracatçılarımızın her türlü catçıları Birliği (UYMSİB), yılın ilk beş ayında doğan yükümlülükler de olabilir. Her halükarda tinin miktarı ve kesintiye gerekçe olarak
soruna rağmen var gücüyle çalıştığının da bir geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 34’lük işçi İşverenin yönetim hakkından doğan emir ve öne sürülen sebeplerin işçiye derhal bildi- Ayrıca yine İş Kanunun 38. Maddesi gereği işve-
göstergesi’ dedi. rilmesi gerekmektedir. Buradaki amaç işçinin renin ücret kesintisinden elde edilen miktarın
artışla 55 milyon 521 bin dolar seviyelerinde talimatlarına uymak zorundadır.
OİB’İN İHRACATI MAYIS AYINDA dış satışa imza attı. yine hangi eyleminden dolayı ne ceza aldığını hesabını ayrı olarak tutması ve ücret kesintisin-
den elde edilen miktarı işçilerin eğitimi ve sos-
2.6 MİLYAR DOLAR Öte yandan, UİB üzerinden ihracat kaydı ya- İşçinin ilgili disiplin kurallarına yahut kanundan açık olarak bilmesi, gerekirse işverenin vermiş yal hizmetleri için kullanılıp harcanmak üzere
olduğu bu cezaya karşı itiraz hakkını kullanması,
doğan yükümlülüklerine aykırı davranması du-
Mayıs ayında 2 milyar 615 milyon 801 bin pılan ve ‘diğer’ başlığı altında listelenen sek- rumunda İşverenin eylemin ağırlığına göre iş ak- itirazının işveren tarafından kabul edilmemesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hesabına,
dolar ihracat gerçekleştiren Uludağ Otomo- törlerin Mayıs ayı ihracatı 303 milyon 484 bin dini haklı yahut geçerli nedenle feshetme hakkı halinde işçinin uyuşmazlığı yargı yoluna taşıma- Bakanlıkça belirtilecek Türkiye’de kurulu bulu-
tiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği’nin (OİB), dolar olarak açıklandı. bulunduğu gibi İş yeri yönetmeliği gereği uyarı sı için elzemdir. nan ve mevduat kabul etme yetkisini haiz ban-
Ocak-Mayıs dönemi ihracatı geçen yılın aynı cezası, kınama cezası yahut ücret kesme cezası kalardan birine, ücretin kesildiği tarihten itibaren
verme hakkı bulunmaktadır. Ancak ücret ke- İşçi ücretinde yapılacak kesinti bir ayda iki gün- bir ay içinde yatırması gerekmektedir. . Birikmiş
sintisi cezası ilgili ücretin çoğunlukla işçinin tek delikten veya parça başına yahut yapılan iş mik- bulunan ceza paralarının nerelere ve ne kadar
geçim kaynağı olması, işçi açısından arz ettiği tarına göre verilen ücretlerde işçinin iki günlük verileceği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının
önemin tabi olarak büyük olması sebebi diğer kazancından fazla olamaz. Üst sınırın amacı yine başkanlık edeceği ve işçi temsilcilerinin de katı-
disiplin cezalarından farklı olarak İş Kanunu’nun işçinin ücretini korumaya yönelik düzenlenmiş- lacağı bir kurul tarafından karara bağlanmakta-
38. Maddesin de özel olarak düzenlenmiştir. Bu dır.
düzenleme ile elde edilmesi beklenen amaç
yapılacak kesintinin belirli kurallara bağlanarak Bu uygulamanın İş Kanunu 38. Maddesine ay-
işçinin korunmasının sağlanmasıdır kırı olarak uygulayan işveren aleyhine işçinin
tazminat talep etme hakkı olduğu gibi işçi üc-
İşverenin toplu sözleşmede veyahut iş söz- retlerinden 38’inci maddeye aykırı olarak ücret
leşmesinde göstermiş olduğu sebeplerin kesme cezası veren veya yaptığı ücret kesinti-
dışında işçiye ücret kesme cezası verme sinin sebebini ve hesabını bildirmeyen işveren
hakkı bulunmamaktadır. Burada amaç iş- veya işveren vekiline ayrıca idari para cezası
çinin hangi eylemlerden dolayı ne kadar ceza kesilecektir.
alabileceğini önceden bilmesi ve buna göre
davranışlarını yönlendirme hakkına sahip olma-
sını sağlamaktır

48 BOSİAD SİNERJİ / Haziran 2023 BOSİAD SİNERJİ / Haziran 2023 49